تحلیل جامعه شناختی گسست هویت اجتماعی جنبش ابن طباطبا
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 176
فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CHIST-13-51_004
تاریخ نمایه سازی: 22 تیر 1401
چکیده مقاله:
تحلیل جامعه شناختی گسست هویت اجتماعی جنبش ابن طباطبا
با تکیه بر نقش زید بن موسیکاظم
محمدرضا بارانی[۱]، زینب میرزایی مهرآبادی [۲]
چکیده
عباسیان در نخستین دهههای فرمانروایی، با جنبش های شیعی پیرو اندیشه سیاسی زید مواجه شدند. یکی از این جنبشها که در زمان مامون و به سال ۱۹۹هجریقمری رخ داد، جنبش ابنطباطبا است. با آنکه گستره جغرافیایی این جنبش در مدت زمان کوتاهی، از کوفه تا حجاز و از شرق تا اهواز را در برگرفت، به دلیل گسست از هویت اجتماعی خاندانی خود به پیروزی نرسید. تحلیل هویت اجتماعی جنبش ابنطباطبا با تکیه بر نقش زید، مسئله بنیادی این پژوهش است که بر مبنای مطالعات کتابخانهای و با روش تحلیلی انجام شد. بررسی جامعه شناختی گسست هویت اجتماعی جنبش ابنطباطبا، بر اساس چهار محور هویتساز اجتماعی یعنی، ساختار، فرایند، باورهای جنبش و نیروهای کنشزا صورتبندی شد تا محورهای بنیادین هویت اجتماعی جنبش و نقش زید در دگرگونی این هویت بررسی و هویت شیعی آن روشن شود. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که زیدبنموسی به همراه دیگر علویان، با بهرهگیری از ابزار و رفتارهای ناپسند، در پی گسترش جنبش در میان تمامی مردم منطقه و دیگر سرزمینها بود. رفتار خشونتبار در اداره شهرها و در برابر رقیبان، مانع از آن شد که آنها باورهای جنبش را نهادینه و مردم را با خود همراه کنند. به سخن دیگر، هویت شیعی جنبش، توان نهادینهسازی اندیشه خود را در میان پیروانش نداشت و در نتیجه، با از دست دادن پایگاه اجتماعی شکست خورده و از پیروزی بازماند.
واژههای کلیدی: جنبش، زیدبن موسی، ابن طباطبا، ساختار، فرآیند، باور، نیروهای کنش زا
[۱] . استادیار گروه تاریخ دانشگاه الزهراء (س)، تهران، ایران m.barani@alzahra.ac.ir
[۲] . دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه الزهراء (س)، تهران، ایران Z.mirzaei@alzahra.ac.ir
تاریخ دریافت : ۱۷/۱۱/۱۴۰۰- تاریخ تایید: ۳۰/۱/۱۴۰۱
کلیدواژه ها:
the role of Zayd in Ibn Tabataba's movement. ، جنبش ، زید بن موسی ، ابن طباطبا ، ساختار ، فرآیند ، باور ، نیروهای کنش زا.
نویسندگان
محمدرضا بارانی
دانشگاه الزهرا
زینب میرزایی مهرآبادی
دانشگاه الزهرا
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :