تاثیر ملاحظات دفاع غیر عامل بر شکل کالبدی روستای محمدیه نایین
محل انتشار: فصلنامه مسکن و محیط روستا، دوره: 36، شماره: 159
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 209
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHRE-36-159_008
تاریخ نمایه سازی: 13 تیر 1401
چکیده مقاله:
زیستگاههای بشری همواره در معرض آسیب ناشی از بلایای طبیعی و سوانح انسان ساخت قرار داشتهاند. از آنجا که کشور ایران از قرون گذشته در مسیر حوادث تاریخی و در معرض حملهها و تهاجمهای نظامی ملل مختلف و قبایل همسایه واقع شده است، یکی از راهکارهای ابداعی، استفاده از شیوهها و عناصردفاع غیر عامل برای کاهش آسیب پذیری جوامع است. طراحی قلعهها در نقاط مرتفع برای دیدهبانی، ایجاد برج و بارو، استقرار دروازهها در مسیر معابر و گذرها برای کنترل رفت و آمد و... نمونهای از این شیوههای دفاع غیر عامل محسوب میشوند. مقوله معماری دفاعی که در دورههای تاریخی، با اندیشه و جهان بینیهای مختلفی شکل گرفته، یکی از ارزش های مستتر در بافتهای تاریخی است. امنیت و نظام تدافعی و شیوه مقابله با هجوم بیگانگان، تاثیر زیادی در شکلگیری سکونتگاه و تغییرات به وجود آمده در بافت کالبدی آن ها داشته است. خطر حمله دشمن و همچنین خطرات طبیعی (مانند بادهای سهمگین کویری) بافت مجتمعهای زیستی را در حالت تدافعی قرار میداده است. روستای محمدیه از توابع استان اصفهان و شهرستان نایین یکی از باارزشترین بافتهای روستایی تاریخی را در خود جای داده است. این بافت مانند اکثر بافتهای مناطق گرم و خشک مرکزی ایران، متاثر از اقلیم کویری منطقه به صورت کاملا فشرده و متراکم میباشد. هدف پژوهش حاضر تلاش برای یافتن انواع عناصر دفاع غیر عامل در منظومه دفاعی گذشته محمدیه و چگونگی تاثیر مقوله دفاع و معماری دفاعی، بر شکل کالبدی آن می باشد. پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی بر اساس مطالعات میدانی و شواهد موجود، استفاده از منابع کتابخانه ای و همچنین مصاحبه با معمرین و آگاهان محلی انجام گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان دادند که در مجتمع زیستی محمدیه غیر از قلعهها و دروازهها که از عناصر محسوس نظام دفاعی هستند، بافت کالبدی به هم فشرده و پیوسته و همچنین شبکه ارگانیک معابر به صورت پیچ در پیچ و غیر مستقیم، علاوه بر کارکردهای اصلی، در مقوله دفاع غیر عامل نیز به عنوان تقویت کننده و مکمل موثر بوده و کارآیی داشته اند.
کلیدواژه ها:
defense architecture ، defense and physical form ، passive defense ، citadel ، Mohammadieh of Nain. ، معماری دفاعی ، دفاع و شکل کالبدی ، دفاع غیر عامل ، قلعه ، محمدیه نایین.
نویسندگان
مهدی سلطانی محمدی
کارشناسی ارشد مرمت و احیای بناها و بافت های تاریخی دانشگاه شهید بهشتی
محمد بلوری
MA in Conservation and Restoration of Hirtorical Buildings and Sites, Shahid Beheshti University, Tehran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :