چالشهای اساسی مدیریت بحران دربیمارستان های ایران

بیمارستانها از جمله مراکز مهمی هستند که هنگام وقوع سوانحی مثل زلزله ،جنگ،و ... محل رجوع آسیب دیدگان می باشند . بیمارستان به لحاظ مواجه مستقیم با وضعیت سلامت و بیماری انسان ها ،از سازمانهای پیچیده به شمار می رونـد . و بـه همین خاطر سطح کیفی خدمات در این سازمانها از اهمیت خاصی بر خوردار است . با توجه به اینکه بیمارستان ها نقش کلیدی در درمان ،مراقبت و کاهش شدت آسیب های مصدومین دارند ،وجود برنامـه هـای مختلـف تحـت مجموعـه مـدیریت بحـران ضروری به نظر می رسد . بیان مساله مدیریت بحران فرایند عملکرد و برنامه ریزی مقامات دولتی و دستگاه های اجرایی دولتـی و عمومی که با مشاهده ،تجزیه و تحلیل بحران ها به صورت یکپارچه ،جامع و هماهنگ با استفاده از ابزار هـای موجـود تـلاش می کنداز بحران پیشگیری نماید یا در صورت بروز آنها در جهت کاهش آثار ،آمادگی لازم ،امدادرسانی سریع و بهبود اوضاع تـا سطح وضعیت عادی تلاش نمایند . در بسیاری از حوادث غیر مترقبه و بحران های بوجود آمده علاوه بـر آسـیب هـای وارده بـر ساختمان ها و تاسیسات ،تلفات انسانی یکی از بارز ترین وجوه بحران هایی است که هر از چند گاه در یکی از نقـاط کـشور رخ می دهد . در اینجاست که مدیریت بحران با عملکرد خود آثار مخرب فاجعه را به حداقل ممکن تقلیل می دهد . در حـال حاضـر بیمارستان های کشور با در بر گرفتن منابع عظیم وپیچیده مختلف بعنوان یکی از مهمترین مراکز در گیـر در حـوادث مترقبـه وغیر مترقبه ( اعم از داخل بیمارستان وخارج بیمارستان ) می باشد . که این امر نیاز به بررسـی چالـشها و رایزنـی هـای مختلـف جهت ارائه بهترین روشهای مدیریتی در حیطه بحران را دو چندان می سازد . بحث یکی از مشکلات اساسی که بیمارسـتانها در مواجهه با حوادث غیر مترقبه با آن برخورد می کنند،عدم برنامه ریزی و سازماندهی صحیح به منظور مقابله با حوادث و آمـاده سازی بیمارستان و آموزش کارکنان برای کنترل بحران توسط مدیر بیمارستان می ب اشـد،لزوم ارائـه طـرح مـدیریت بحـران در بیمارستان به دلایل ناتوانی بیماران در هنگام پناه و گریز ،وجود دستگاه های گران قیمت و حساس ،وجود مـواد خطـر نـاک و خطر ساز ، ناهمگونی کارکنان ، وابستگی بیماران بستری به تجهیزات پزشکی حیاتی که به آنها متصل است ،اهمیت پیـدا مـی کند .. سیستم بیمارستان های کشور ایران خصوصا ً مراکز دولتی در حال حاضر از هیچ الگوی عملی و منظمی تبعیت نمی کند . و به نظر می رسد ،سیستم فعلی ، اعم از منابع انسانی ،فیزیکی ،مالی ، مدیریتی ،قوانین و مقررات و شیوه اجرایـی نمـی توانـد مشکلات و چالشهای پیش رو و آینده را حل و فصل نماید . ،بنابر این مواجهه با بحـرا ن هـای ناشـی از حـوادث مترقبـه و غیـر مترقبه ونگرش به این رخداد تحت الشعاع مشکلات بیمارستان قرار خواهد گرفت . در نتیجه با ارائه مدل ها و شیوه های منطبق بر سیستم فعلی جهت توانمند سازی بیمارستان ها ،به کار گیری مدیران کار آمد و آگاه ،تقویت مالی ، افـزایش سـطح رضـایت مشتریان و کاهش میزان تمرکز مراکز درمانی توسط سیاست گزاران و برنامه ریزان نظام سلامت اشتیاق بیمارسـتان هـا جهـت امید به آینده ای روشن بیشتر شده و این امر منجر به کسب بینش صحیح و افزایش مسؤولیت پذیری در زمینه تـدوین برنا مـه های بومی موفق و عملی خصوصاً در موقعیت های بحرانی خواهد شد . نتیجه گیری با توجه بـه مـوارد مطـرح شـده در شـرایط فعلی بیمارستان ها که ضعف در ساختار اقتصادی و مدیریتی آنها محرز است ، توانایی مواجهه صدرصد با حوادث مترقبه وغیـر مترقبه را با بکار گیری همه منابع ندار ند . بنا براین لزوم ایجاد یک سیستم پاسخگو و آگاه به چالشهای فعلی بـا عـزم راسـخ در جهت رفع مشکلات بیمارستان ها که زمینه ساز یک مدیریت بحران موفق خواهد بود ،ضـرورت خواهـد داشـت . عـلاوه بـر آن پیشنهاد میشود : اصول طراحی برنامه مقابله با حوادث مترقبه و غیر مترقبه در غ الب آیین نامه ها و دستورالعملهای اجرایـی بـا در نظر گرفتن موقعیت هر بیمارستان تدوین گردد . همچنین . رویکرد برخورد با برنامه های مدیریت بحـران جنبـه عملیـاتی بـه خود بگیرد و به عنوان یکی از استراتژی های اصلی وزارت بهداشت مد نظر قرار داده شود . زیرا برنامه ریزی و تمرکـز بـر برنامـه های مدیریت بحران منجر به رفع سایر مشکلات فعلی بیمارستان ها خواهد شد .