مسمومیت در حوادث غیر مترقبه

با گسترش روز افزون اکتشاف و سنتز مواد ، ترکیبات و مصنوعات و بطور کلی پیـشرفت تکنولـوژی و صـنایع مختلـف منجمله صناع شیمیایی ، مکانیکی ، داروئی ، الکتریکی و ... هر روزه بر لیست سموم نیز افروده مـی شـود . بطوریکـه امـروزه بـا پیشرفت علمی و عملی و دست یابی به اطلاعات جدید در شاخه های مختلـف سـم شناسـی ، محققـین علـوم پزشـکی عامـل بسیاری از بیماریها را سموم می دانند و مسمومیت های مزمن و یا حاد بستر و زمی نه ابتلاء بـسیاری از بیماریهـا را فـراهم مـی کند . نقش مواد شیمیایی و عوامل آسیب رسان و اشعه های یونیزان، داروها و سموم گازی و فلزی در بروز بـسیاری از سـرطانها تا حدی اثبات شده است و از بین همه مؤید این است که درمان مسمومیت و حـذف سـموم مـی توانـد در پیـشگیری از بـروز بسیاری بیماریها در آینده جلوگیری نماید . در همه حوادث آنچه که قطعاً اتفاق می افتد آزادشدن منابع سـموم و عـدم کنتـرل آنها است و بدیهی است که بدنبال آزاد شدن سموم بسته به وضعیت حادثه مسمومیت های مزمن و یا حاد نیز بروز می کنـد . اما در حوادث معمولی می توان تا حدود ی منابع این سموم را مهار و از پیـشرفت مـسمومیت جلـوگیری کـرد، امـا در حـوادث غیرمترقبه بعلت عدم آمادگی و پیش بینی حادثه و همچنین وسعت و شدت حادثه و بهم خوردن نظم قبلـی و توقـف سیـستم سازمانهای مسئول، از یک طرف منابع سموم بسرعت از مهار خارج شده و گسترش می یابند و از طرفی نیز بعلت نبـود برنامـه ریزی و متولی مشخص سیستم دفاع و مهار این منابع نیز دچار اختلال می شود . بطوریکه این دو عامل باعث گسترش سموم و بروز مسمومیت می گردد . بطورکلی بروز مسمومیت در حوادث غیرمترقبه از چند نکته حائز اهمیت است : شناسائی منابع ایجـاد کننده سمومشناسایی و طبقه بندی انواع سموم منتشره در این حوادث براساس نوع علائم بالینی ، علائم آزمایشگاهی ، عوارض حاد و یا مزمن همه سمومنحوه کنترل و از بین بردن سموم و درمان مسمومینبررسی عوارض زودرس ، دیـررس ایـن سـموم و تهیه بانک اطلاعاتی از کلیه مسمومین این حوادث -1 مناب ع ایجاد کننده سموم در حوادث غیر مترقبه : منابع طبیعـی و حیـاتی : مثل گیاهان، حشرات و حیوان زهرآگین ، باکتریها ، ویروسها، قارچها و انگلها بدلیل عدم مهار و از بین رفتن عوامـل دفـاعی در برابر آنها خود بعنوان سموم عمل می نمایند . منابع انسانی : فـضولات انـسانی ، اجـساد دچـ ار فـساد منـابع صـنعتی : ترکیبـات شیمیایی و موادی که بدنبال آتش سوزیها یا ترکیب در مجاورت هوا و آب و سایر ترکیبات تولیـد مـواد سـمی مـی نماینـد -2. شناسایی و طبقه بندی انواع سموم براساس نوع علایم بالینی : در حوادث غیرمترقبه بعلت حیاتی بودن زمان بایستی سـموم را از جهت اینکه کدامیک علائم بالینی حاد و گسترده ایجاد می کند جداگانه مورد بررسی و درمان قرار داد . همچنین به مـواردی که مسمومیت مزمن و دراز مدت نیز ایجاد می کند توجه نمود اینگونه مسمومین را تحت نظر داشـت . همچنـین بعلـت اینکـه بعضی از مسمومیت ها تنها علائم آزمایشگاهی دارن د، بایستی آزمایشگاه سم شناسـی اورژانـسی بـا حـداقل تجهیـزات و مـوارد موردنیاز نیز تدارک دید -3. نحوه کنترل و از بین بردن سموم : پس از بروز حوادث غیرمترقبه و آزاد شـدن منـابع سـموم یـک اکیپ علمی بهمراه وسایل و آنتی دوت های مناسب جهت مهار و کنترل و یا امحاء کامل سموم ب ایستی از قبـل پـیش بینـی و تجهیز شده باشند و بلافاصله پس از بروز حادثه غیرمترقبه وارد عمل شوند -4. بروز عوارض زودرس سموم : یک گروه متخـصص بایستی ضمن مدیریت کامل اکیپ مسمومیت ها در حوادث غیر مترقبه بانک اطلاعاتی کامل از انواع سموم و مسمومیت های را تهیه و از این اطلاعات ذیقیمت علمی در تجارت علمی و عملی بعدی استفاده نماید .