اثرات سمیت بور بر رشد رویشی، خصوصیات فیزیولوژیکی و توزیع بور در دو ترکیب پایه- پیوندک درخت بادام (Prunus dulcis Mill.)

سمیت بور یک عارضه مهم است که می تواند رشد گیاهان را در محیط های خشک و نیمه خشک محدود نماید. استفاده از پایه های متحمل که مانع از جذب یا انتقال بور به قسمت های هوایی گیاهان می شوند، سمیت بور در پیوندک را کاهش داده و به تبع آن تحمل مقادیر بیش از حد بور در منطقه ریشه افزایش می یابد. بدین منظور، جهت ارزیابی اثرات سمیت بور بر رشد رویشی، خصوصیات فیزیولوژیکی و توزیع بور درخت بادام رقم فراگنس، آزمایشی با سه سطح بور (mg/L ۲۰، ۱۰، ۲۵/۰) از اسید بوریک و دو پایه بادام (GF۶۷۷، Tuono) به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در محیط کنترل شده به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که سمیت بور اثرات معنی داری بر رشد رویشی، خصوصیات فیزیولوژیکی و توزیع بور در درخت بادام داشت. با افزایش سطوح بور در محلول غذایی، صفات رویشی شامل درصد تولید برگ و رشد طولی شاخه اصلی به صورت معنی داری کاهش یافت. هر چند، ترکیب Fr/Tuono نسبت به Fr/GF۶۷۷ کمتر تحت تاثیر قرار گرفت. همچنین، خصوصیات فیزیولوژیکی نظیر درصد نشت الکترولیت، محتوای پرولین و درصد نکروز برگ به صورت معنی داری در هر دو ترکیب پایه- پیوندک افزایش یافت. بر اساس نتایج حاصله، پایه GF۶۷۷ به دلیل عدم کاهش جذب و یا انتقال مقادیر بیش از حد بور از سیستم ریشه به قسمت های هوایی پیوندک، حساسیت بالایی به سمیت بور داشته، در حالی که پایه Tuono از طریق مکانیسم توزیع ترجیحی بور در ریشه ها، مانع افزایش تجمع بور در برگ های جوان و بافت مریستمی شده و تا حدودی این اندام های حساس را در مقابل صدمات ناشی از سمیت بور حفظ کرده است. در نهایت، به نظر می رسد که در شرایط مقادیر بیش از حد بور پایه Tuono تحمل بالاتری نسبت به پایه GF۶۷۷ دارد.

کلیدواژه ها:

بادام ، ترکیبات پایه- پیوندک ، توزیع بور ، رشد ، سمیت بور