بررسی اثر تاریخ کاشت بر دو اکوتیپ رازیانه (Foeniculum vulgar L. ) در شرایط آب و هوائی مشهد

به منظور ارزیابی کشت پاییزه رازیانه در شرایط آب و هوایی مشهد، آزمایشی در سال های زراعی ۸۳-۱۳۸۲ و ۱۳۸۴ – ۱۳۸۳ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو اکوتیپ بومی رازیانه (کرمان و خراسان) و سه تاریخ کاشت (مهر، آذر و اسفند) بود. بذر گیاهان رازیانه تنها در سال زراعی ۱۳۸۳ – ۱۳۸۲ کاشته شدند و در سال زراعی بعد، گیاهان از بخش های باقیمانده ساقه در مجاورت سطح زمین مجددا رشد کردند. نتایج نشان داد که در پایان سال زراعی اول، تعداد بوته باقی مانده در تاریخ کاشت اسفند تقریبا ۳ برابر کاشت اول بود. در سال زراعی دوم، تعداد بوته باقی مانده در کاشت اسفند ۵/۶ برابر کاشت مهر و ۷/۲ برابر کاشت آذر بود. در هر دو سال زراعی بین دو اکوتیپ کرمان و خراسان از نظر تعداد بوته باقیمانده در انتهای فصل رشد تفاوت معنی داری وجود نداشت. در سال دوم علی رغم معنی دار نبودن اثر تاریخ کاشت و رقم بر وزن خشک و تعداد شاخه های اولیه و ثانویه در گیاهان کاشت مهر، از نظر این صفات دارای برتری نسبت به گیاهان کاشت آذر و اسفند بودند. تعداد چترهای بدون دانه در کاشت مهرماه ۴/۳ برابر گیاهان کاشت آذرماه و ۸/۸ برابر گیاهان کاشت اسفندماه بود. اثر تاریخ کاشت بر وزن دانه در بوته معنی دار نبود، با این وجود وزن دانه در گیاه در کاشت مهر بیشتر از کاشت آذر و اسفند بود. در سال اول آزمایش بیشترین عملکرد در تاریخ کاشت مهر (۷/۶۸ گرم در مترمربع) و کمترین آن در تاریخ کاشت اسفند (۵/۲۰ گرم در مترمربع) بدست آمد، در صورتی که در سال زراعی دوم بیشترین و کمترین عملکرد به ترتیب در تاریخ کاشت اسفند و مهر با ۳/۴۵ و ۲/۱۴ گرم در متر مربع حاصل شد.

کلیدواژه ها:

اکوتیپ بومی ، تاریخ کاشت ، درصد بقاء ، عملکرد