بررسی عوامل موثر در مدیریت پایدار منابع آب زراعی در حوزه آبخیز مطالعه موردی: شهرستان ساوجبلاغ

به منظور بررسی عوامل موثر در مدیریت پایدار منابع آب زراعی در حوزه آبخیز هشتگرد در استان البرز، تحلیلی طی یک تحقیق میدانی انجام شد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به روش توصیفی و همبستگی بوده واز تکنیک تحلیل عاملی استفاده شد. این تحقیق به شیوه مطالعه اسنادی و پژوهش میدانی و با استفاده از پرسشنامه برای تعیین عوامل موثر بر سطح مدیریت پایدار منابع آب زراعی در حوزه آبخیز هشتگرد انجام شد. کار جمع آوری اطلاعات و آمار مورد نیاز در دو بخش انجام شد. آزمایش پایلوت این تحقیق در شهرستان هشتگرد انجام شد.در این تحقیق تعداد نمونه مورد نظر از بین جامعه مورد مطالعه با استفاده از فرمولکوکران n=۱۵۸,N=۱۳۷۵ تعیین و از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. کار جمع آوری اطلاعات و آمار مورد نیاز در دو بخش انجام شد. برای سنجیدن اعتبار پرسشنامه، ضریب کرونباخ الفا برابر با ۸۳ درصد محاسبه گردید. براساس نتایج حاصل از همبستگی، بین متغیرهای تحصیلات درآمد بیمه محصول، مشورت با سایر کشاورزان، سطح مکانیزاسیون، مشارکت اجتماعی، میزان بازدید از مزارع نمایشی، میزان تماس مروجان کشاورزی با کشاورزان با متغیر سطح مدیریت پایدار منابع آب زراعی با اطمینان ۹۹/۹ درصد رابطه مثبت و معنی داری به دست آمد. بنابراین پیشنهاد می شود که موارد مذکور در برنامه ریزی های ملی و منطقه ای مدنظر برنامه ریزان قرار گیرد. براساس نتیجه حاصل از رگرسیون، نقش متغیرهای مستقل را بر متغیر وابسته (سطح مدیریت پایدار منابع آب زراعی) مشخص شد. با توجه به R۲=۰.۵۶ می توان نتیجه گرفت که ۵۶ درصد از تغییرات متغیر وابسته ناشی از تاثیرات تعاملی متغیرهای مستقل مطرح شده می باشد و ۴۴ درصد باقیمانده ناشی از متغیرهایی است که در تحقیق در نظر گرفته نشده است.

کلیدواژه ها:

مدیریت پایدار منابع آب ، تحلیل عاملی ، منابع آب زراعی ، حوزه آبخیز