بررسی نمادین نقوش گیاهی سفال های شهر سوخته

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات هنرهای تجسمی، دوره: 0، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JUART-0-2_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 496
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا حسین آبادی

استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه سیستان و بلوچستان

ابوالقاسم دادور

دانشیار دانشکده هنر، دانشگاه الزهراء

چکیده

معرفی و شناخت نقوش سفال های شهر سوخته ی سیستان که یکی از بزرگ ترین محوطه های باستانی دوران آغازتاریخی فلات ایران به شمار می رود و نیز از تمدن های حوزه رود هیرمند محسوب می شود، دارای اهمیت زیادی درزمینه های گوناگون فرهنگ ایرانی است. مطالعه و تحلیل نمادین نقوش سفال های شهر سوخته و شناخت ویژگی های تزئینی آن ها که با زیبایی و هماهنگی خاصی به صورت نقش و طرح جلوه گر شده اند، باعث آگاهی ما از تفکر، باورهای مذهبی، اساطیر و فرهنگ ساکنان این منطقه در دوران کهن می شود. بررسی حاضر بیشتر در راستای این سوال است، که آیا نقوش گیاهی سفال های شهرسوخته از مفاهیم خاصی برخوردار می باشند و یا فقط جنبه تزیینی دارند؟ نقوش گیاهی، از عمده نقوش مورد استفاده بر روی سفال های این شهر باستانی است که تنها جنبه ی تزئینی ندارند بلکه بیان کننده ی اطلاعاتی در مورد جهان بینی پدیدآورندگان خود نیز می باشند. این نقش ها که با شکل های متفاوت و متعدد بر ظروف نقش بسته اند، از سویی با زندگی ساکنان شهر سوخته و پوشش گیاهی موجود در این منطقه ارتباط داشته و از سویی دیگر تجسم باورها و اساطیر رایج در میان مردم آن می باشد. استعدادهای ذاتی و ساختار نمادین درختان و گیاهان موجب گردیده تا در ادبیات و فرهنگ اقوام گوناگون، انبوهی از راز و رمزها پدیدار گردد. لذا در این گفتار تلاش گردیده، نقوش گیاهی شهر سوخته با تکیه بر اسطوره ها و باورهای موجود در این زمینه، بررسی گردد. پژوهش حاضر به صورت کتابخانه ای، الکترونیکی، میدانی، استفاده از سراچه های معتبر اینترنتی و با تحلیل و توصیف نقوش ترسیم شده بر روی سفال ها صورت پذیرفته است.

کلیدواژه ها

شهر سوخته, نقوش گیاهی, سفال, مفاهیم نمادین

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.