ارزیابی پاسخ ارقام لوبیاقرمز با دو عادت رشدی مختلف به رقابت با علف های هرز

عملکرد گیاه لوبیا به دلیل رشد کم در ابتدای فصل رشد، تحت تاثیر رقابت علفهای‎هرز به شدت کاهش مییابد. با توجه به پژوهشهای محدود در زمینه تاثیر رقابت علفهایهرز بر صفات فیزیولوژیک لوبیا، آزمایشی برای بررسی خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک سه رقم لوبیاقرمز با دو عادت رشدی نیمه رونده و ایستاده در رقابت با علفهایهرز در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام در بهار و تابستان ۱۳۹۶ انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با دو عامل، رقم در سه سطح (صیاد، درخشان و لاین D۸۱۰۸۳) و رقابت علفهایهرز در دو سطح (عاری از علفهایهرز و تداخل تمام فصل علفهایهرز) و با سه تکرار اجرا شد. صفتهای ارتفاع بوته، زیستتوده، میزان کلروفیل a، b، میزان کلروفیل کل، آنتوسیانین و کاروتنوئید در سه مرحله V۴ (سومین برگ سه برگچهای)، R۶ (گلدهی) و R۷ (غلافدهی) و صفتهای عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن۱۰۰دانه در مرحله رسیدگی فیزیولوژیک بررسی شدند. نتایج نشان داد که در بین سه رقم مورد مطالعه لاین D۸۱۰۸۳ با رشد ایستاده قدرت رقابتی بالاتری با علفهایهرز دارد و بیشترین میزان ارتفاع بوته، زیستتوده، تعداد غلاف در بوته، وزن۱۰۰دانه و عملکرد دانه را داشت. تداخل علفهایهرز باعث کاهش تعداد دانه در غلاف، وزن۱۰۰دانه، تعداد غلاف در بوته و عملکرد دانه به ترتیب به میزان ، ۱۸/۳۰، ۷۱/۲۲، ۴۲/۲۷ و ۲۴/۴۲ درصد شد. از طرف دیگر، صفتهای فیزیولوژیک مانند آنتوسیانین، کاروتنوئید در مرحله V۴ تحت تاثیر رقم و رقابت علفهایهرز قرار نگرفتند، اما در مرحلهR۷، اثر اصلی رقم و رقابت علفهایهرز و در مرحلهR۶ اثر اصلی رقابت علفهایهرز بر صفتهای آنتوسیانین و کاروتنوئید معنیدار بود. شاخص رقابت در بین سه رقم مورد مطالعه در سطح ۵درصد معنیدار بود و لاین D۸۱۰۸۳ با مقدار ۸۱/۱ بیشترین شاخص را داشت. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که کشت لاین D۸۱۰۸۳ با قدرت رقابتی بالاتر و داشتن خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بهتر نسبت به سایر ارقام در مقابل علفهایهرز، به عنوان یک راهکار غیرشیمیایی برای مدیریت علفهایهرز در مزارع لوبیا قابل توصیه میباشد.

کلیدواژه ها:

رنگیزه های فتوسنتزی ، سایه اندازی ، صفات رشدی ، مدیریت غیرشیمیایی علف های هرز