گذر از روش شناسی علم به روش ستیزی علم

فلسفه علم در سده بیستم فراز و نشیب بسیار پیمود. کارل پوپر، فیلسوف نام آور این سده، در دفاع از فلسفه علم منطقی دستوری جهد بلیغ کرد. دو رکن رکین فلسفه پوپر یکی عقلانیت عقلانیت انتقادی است و دو دیگر رئالیسم است. نیز گفتنی است که پوپر در معرفت شناسی از نسبی گرایی گریزان است و آن را قسمی بیماری می داند. او از نیل به حقیقت و به تعبیر خود او تقرب به حقیقت دم می زند. فیلسوفان علم بعد از پوپر، خاصه توماس کیون، ایمره لاکاتوش و فایرابند، با تصویری که از تاریخ علم دادند، از آرمان های پوپر روی برتافتند و فلسفه علم تاریخی توصیفی را جایگزین فلسفه علم منطقی دستوری کردند. در این نوشتار، به اختصار، از این سه فیلسوف علم و نسبت آنان با پوپر و فلسفه علم وی سخن می رود.

کلیدواژه ها:

برنامه‎های پژوهشی ، تعویض مساله ، تاریخ درونی علم ، تاریخ بیرونی علم ، علم متعارف ، علم انقلابی ، پارادایم ، انقلاب علمی ، تحول گشتالت ، روش ستیزی ، خرد جزمی ، ابدئواوژی نسبی گرایی