نقد و تحلیل ساختاری نسخه خطی «منشات صادقای تبریزی» و بررسی بینش و روش کاتب (قرن ۱۱ ق)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 199

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IHCS-22-2_007

تاریخ نمایه سازی: 23 خرداد 1401

چکیده مقاله:

این پژوهش، کوشش خویش را بر آن گمارده تا از طریق دانش تصحیح و نقد، این مجموعه منشآتی مربوط به قرن دهم ق  به کتابت: میرزا محمدصادق ناظم تبریزی (صادقای تبریزی) را مورد بررسی قرار دهد و ویژگی ها، کاستی ها، اهمیت اسناد نسخه و بینش و روش کاتب را در چهارچوب الگویی معنادار نقد کند. درون مایه ی نسخه فوق شامل مضامینی چون فرامین پادشاهان، اسناد دیوانی، فتح نامه ها، و  منشآت و اخوانیات از روزگار سلجوقی تا اوایل صفوی است که تاکنون مورد نقد و انتشار قرار نگرفته اند و می تواند در جای خود به فهم حلقه های مفقودی از تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران و برخی همسایگان یاری رساند. این بررسی با اتکا بر نسخه خطی این اثر و با رویکرد تحلیلی، همراه با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است و نشان می دهد  که نویسنده در تدوین و چینش منشات، تحت تاثیر فضای سیاسی دوره صفویه  قرار داشته است. از آن جا که آرمان صفویه ایجاد دولتی ملی بر پایه مذهب رسمی و مرزهای سیاسی تبیین می شود، کاتب نسخه به کتابت اسنادی دست یازیده که در پیوند با جغرافیایی است که صفویان در ترسیم الگوی سرزمینی خود به دنبال تحقق آن بودند.

نویسندگان

رضا شاه ملکی

دانشجوی دکتری، تاریخ ایران دوره اسلامی، گروه تاریخ، مرکز تحصیلات تکمیلی تهران

هوشنگ خسروبیگی

دانشیار، گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، ص.پ. ۴۶۹۷-۱۹۳۹۵، تهران، ایران

جمشید نوروزی

دانشیار، گروه تاریخ، دانشگاه الزهرا

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اشرف، احمد (۱۳۹۵). هویت ایرانی از دوران باستان تا پایان ...
  • افکاری، فریبا (۱۳۸۶). «منابع کهن نسخه پردازی» (دانشنامه ی فارسی)، ...
  • اکبری، امیر (۱۳۸۸). «مقایسه حدود قلمرو سلجوقیان با ساسانیان و ...
  • امیرخانی، غلامرضا(۱۳۹۰) «مکاتبات سیاسی و داعیه های مذهبی: بررسی نقش ...
  • بهرام نژاد، محسن(۱۳۸۶) «منشآت میر محمد حسین تفرشی: کند و ...
  • ترکمان (منشی)، اسکندر بیگ (۱۳۸۱). تاریخ عالم آرای عباسی، تهران: ...
  • تکمیل همایون، ناصر(۱۳۷۹) گستره فرهنگی و مرزهای تاریخی ایران­زمین، تهران:­دفتر ...
  • ثروت، منصور (۱۳۷۹). روش تصحیح انتقادی متون، چاپ اول، تهران: ...
  • جهانشاهی افشار، علی و خدیجه رحیمی صادق (۱۳۹۳). «عناصر ...
  • خسروبیگی، هوشنگ و هادی بکائیان (۱۳۹۴). «منصب قاضی در ایالات ...
  • خسروبیگی، هوشنگ،(۱۳۹۵) « بازتعریف مفهوم مرزهای ایران، میتنی بر آثار ...
  • دانش پژوه، محمدتقی (۱۳۵۰). یک پرده از زندگی شاه طهماسب، ...
  • دانش پژوه، محمدتقی (۱۳۵۱). «آیین شاه طهماسب»، بررسی های تاریخی، ...
  • درایتی، مصطفی (۱۳۹۰). فهرستگان نسخه های خطی ایران (فنخا)، جلد ...
  • سرافرازی، عباس و سارا سرحدی (۱۳۹۲) «صفویه و احیاء سنت ...
  • سیوری، راجرز (۱۳۸۰)، در باب صفویان، تهران: نشر مرکز ...
  • صفت­گل، منصور (۱۳۸۵).مقدمه بر: دستورالملوک، محمد رفیع بن حسن (میرزا ...
  • عارفی، هادی (۱۳۹۴). «بررسی جایگاه منشآت و منشآت نویسی در ...
  • غفاری­فرد، عباسقلی و نوایی، عبدالحسین (۱۳۸۱). تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی ...
  • فراهانی، رقیه (۱۳۸۸)، «اسماعیل نامه؛ شعر و تاریخ»، کتاب ماه ...
  • فروهر،نصرت الله (۱۳۷۹۸) «روش تصحیح نسخه های خطی»، کیهان فرهنگی، ...
  • قاسمی حسینی گنابادی، محمد قاسم(۱۳۸۷) شاه اسماعیل نامه، به تصحیح ...
  • کریستن­سن، آرتور (۱۳۶۸) ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، ...
  • گلچین معانی،احمد(۱۳۸۰) شهرآشوب در شعر فارسی، چاپ اول، تهران:روایتمایل هروی، ...
  • مجرد، مجتبی (۱۳۹۶). سنت تصحیح متن در ایران پس از ...
  • مستوفی بافقی، محمد مفید (۱۳۹۰) مختصر مفید (جغرافیای ایران زمین ...
  • منشآت سلیمانی، به کتابت دبیران دبیرخانه شاه سلیمان صفوی (۱۳۸۸) ...
  • ناظم تبریزی، محمد صادق (۱۳۸۸). نظم گزیده، مقدمه و تصحیح: ...
  • ناظم تبریزی، محمد صادق، منشآت صادقای تبریزی(نسخه خطی)،کتابخانه دانشکده ادبیات ...
  • نیولی، گراردو(۱۳۸۷). آرمان ایران (ایده ایران)، جستاری در خاستگاه نام ...
  • نیومن، اندرو جی (۱۳۹۳). ایران صفوی: نوزایی امپراتوری ایران، ترجمه ...
  • Akbari, A. (۲۰۰۹). Comparison of the borders of the Seljuk ...
  • Amirkhani, Gh. (۲۰۱۱). Political correspondence and religious claims: A study ...
  • Arefi, H. (۲۰۱۵). A study of the status of Monshaat ...
  • Ashraf, A. (۲۰۱۶). Iranian identity from antiquity to the end ...
  • Baghdadi, B., Benmoayyed, M. (۲۰۰۶). Altawasul Ely Altarasul. Corrected by ...
  • Behnamnejad, M. (۲۰۰۷). Monshaat of Mir Mohammadhosein Tafreshi: Exploration in ...
  • Bergstrasser, G., Abdusslama, H. (۱۹۹۱). Critical research method of texts. ...
  • Christiansen, A. (۱۹۸۷). Iran during the Sassanids, translated by Rashid ...
  • Daneshpajouh, M.T. (۱۹۷۱). A curtain from the life of Shah ...
  • Daneshpajouh, M.T. (۱۹۷۲). Religion of Shah Tahmasb, Historical Studies, ۱(۷) ...
  • Derayati, M. (۲۰۱۱). Indexes of Iranian Manuscripts (FANKHA), Tehran: National ...
  • Farahani, R. (۲۰۰۹). Ismail Nameh; Poetry and History. Book of ...
  • Forouhar, N.A. (۲۰۰۰). Method of correcting manuscripts. Kayhan Farhangi, ۱۷(۱۶۵) ...
  • Fragner, Bert. G. (۱۹۸۹). Historische Wurzeln neuzeitlicher iranischer Identität: zur ...
  • Ghaffarifard, A.G., Navaei, A.H. (۲۰۰۲). Political, Social, Economic and Cultural ...
  • Ghasemi Hoseini Gonabadi, M.G. (۲۰۰۸). Biography of Shah Ismail, Corrected ...
  • Golchin Maani, A. (۲۰۰۱). Shahr-e-Ashob in Persian Poetry, First Edition, ...
  • Jahanshahi Afshar, A., Rahimi Sadegh, Kh. (۲۰۱۴). Elements of Iranian ...
  • Khosrobeigi, H. (۲۰۱۶). Redefining the concept of Iran's borders, based ...
  • Khosrobeigi, H., Bokaeian, H. (۲۰۱۵). The position of judge in ...
  • Mayel Heravi, N. (۲۰۰۰). History of Manuscripts and Critical Correction ...
  • Mojarrad, M. (۲۰۱۷). The tradition of text correction in post-Islamic ...
  • Mostofi Bafghi, M.M. (۲۰۱۱). Summary and Helpful (Geography of Iran ...
  • Nasrabadi, M.T. (۲۰۰۹). Tazkereh Nasrabadi, by Ahmad Modaqiq Yazdi, Yazd: ...
  • Nazim Tabrizi, M.S. (۲۰۰۹). Selected Principles, Introduction and Correction: Azarmidakht ...
  • Nazim Tabrizi, M.S. Monshaat of Sadegha-ye-Tabrizi (Manuscript), Library of the ...
  • Newli, G. (۲۰۰۸). Ideal Iran (Idea of Iran), a research ...
  • Newman, A. (۲۰۰۴). Safavid Iran: The Renaissance of the Persian ...
  • Sarafrazi, A., Sarhaddi, S. (۲۰۱۳). Safavid and Revival of Ancient ...
  • Sefatgol, M. (۲۰۰۶). An introduction on Dastur al-Muluk, Mohammad Rafi ...
  • Servat, M. (۲۰۰۰). Method of Critical Correction of Texts. Tehran: ...
  • Savory, R. (۲۰۰۱). On Safavids. Tehran: Markaz Publishing ...
  • Soleimani Monshaat, Written by Secretaries of the Secretariat of King ...
  • Takmil Homayoun,N. (۲۰۰۰) Cultural Domain and historical boundaries of Iran ...
  • نمایش کامل مراجع