مطالعه تنش کمبود آب بر ویژگی های فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام لوبیاچیتی (.Phaseolus vulgaris L) در شرایط آب و هوایی یاسوج

کمبود آب یکی از چالش های جدی برای تولید محصولات زراعی حساس به تنش خشکی از جمله لوبیا است. برای مطالعه اثر سطوح تنش خشکی بر برخی از ویژگی های فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف لوبیا، آزمایشی با سه تکرار در سال زراعی ۱۳۹۳ به صورت اسپلیت پلات در مزرعه تحقیقاتی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دانشگاه یاسوج اجرا شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل آبیاری نرمال (آبیاری پس از ۴ روز )، تنش ملایم (آبیاری پس از ۷ روز ) و تنش شدید (آبیاری پس از ۱۰ روز ) و فاکتور فرعی شامل چهار رقم لوبیا (تلاش، صدری، محلی خمین، کوشا) بود. صفات مورد ارزیابی شامل شاخص کلروفیل، کارآیی مصرف آب، پرولین برگ، عملکرد و اجزای عملکرد (تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی و شاخص برداشت) بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که برهمکنش تنش خشکی×رقم بر ویژگی های عملکرد دانه، عملکرد زیستی، شاخص برداشت، شاخص کلروفیل و پرولین برگ معنی دار نبود، اما بر ویژگی های تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه و کارآیی مصرف آب تاثیر معنی دار داشت. نتایج بیانگر کاهش میانگین ویژگی-های مورد بررسی بجز پرولین برگ در شرایط تنش خشکی نسبت به شرایط آبیاری نرمال بود. به طوری که در شرایط آبیاری نرمال بیشترین میزان عملکرد دانه با میانگین ۲۲۴۵.۸۰ کیلوگرم در هکتار و در شرایط تنش شدید کمترین میزان عملکرد دانه با میانگین ۱۸۰۸.۸۰ کیلوگرم در هکتار وجود داشت. میزان کاهش کلروفیل و عملکرد زیستی در رقم تلاش نسبت به رقم کوشا به ترتیب در حدود ۲۶ و ۱۷ درصد به دست آمد. با توجه به نتایج آزمایش رقم تلاش نسبت به تنش خشکی تحمل بیشتر و رقم کوشا حساسیت بیشتری نشان داد.

کلیدواژه ها:

پرولین برگ ، شاخص برداشت ، کلروفیل ، کمبود آب