تاثیر زما ن های مختلف کاشت بر میزان اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع روغن گیاه دارویی کرچک (Ricinus communis L.)

تاثیر تاریخ کاشت بر میزان مواد موثره گیاهان دارویی به ویژه دانه های روغنی بسیار مهم می باشد و همواره باید با تحقیقات مناسب به تعیین تاریخ مناسب کشت گیاهان در مناطق مختلف پرداخت. کرچک یکی از مهم ترین گیاهان دارویی است که روغن آن مورد استفاده در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی بیشتر کشورهای توسعه یافته است. مهم ترین اسید چرب روغن کرچک، اسید ریسینولئیک (18:1Δ9c-12OH) بوده که یک اسید چرب هیدروکسی غیر اشباع می باشد که ویژگی های بی نظیری به روغن می دهد. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر شش زمان مختلف کاشت (15 و 30 فروردین، 15 و 30 اردیبهشت و 15 و 30 خرداد ماه)، بر ترکیب اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع روغن کرچک در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار طی سال 90-89 در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام گرفت. پس از استخراج روغن، آنالیز اسیدهای چرب با دستگاه کروماتوگرافی گازی انجام شد. دستگاه کروماتوگرافی گازی وجود 15 اسید چرب را در روغن کرچک نشان داد. نتایج حاصله نشان داد که تغییر زمان کاشت، اثرات معنی داری بر میزان اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع روغن کرچک داشته است. بیشترین اسید چرب، اسید ریسینولئیک بود که بیشترین مقدار آن (63/80%) در تاریخ کاشت 30 خرداد ماه و کمترین مقدار آن (40/77%) در تاریخ کاشت 15 اردیبهشت ماه حاصل شد. بیشترین میزان اسیدهای چرب غیر اشباع (47/95%) در تاریخ کاشت 15 فروردین و بیشترین میزان اسیدهای چرب اشباع (98/4%) در تاریخ کاشت 15 اردیبهشت ماه حاصل شد.

کلیدواژه ها:

اسیدهای چرب ، تاریخ کاشت ، روغن ، کرچک