بررسی تنوع ریخت شناسی و بیماریزایی جدایه های قارچ عامل پوسیدگی رایزوکتونیایی ریشه و طوقه لوبیا در استان زنجان

پوسیدگی رایزوکتونیایی ریشه و طوقه لوبیا یکی از بیماری های مهم در استان زنجان می باشد. قارچ عامل این بیماری، تاکنون از نظر تنوع صفات ریخت شناسی و بیماریزایی در استان زنجان مطالعه نشده است. این تحقیق با هدف مطالعه دقیق جدایه های رایزوکتونیا از نظر صفات مذکور انجام گرفت. بدین منظور 25 جدایه از رایزوکتونیاهای همراه ریشه و طوقه لوبیا در پنج منطقه این استان جداسازی و همگی به عنوان گونه Rhizoctonia solani تشخیص داده شدند. مشخصات ریخت شناسی شامل نسبت رشد کلنی در دمای 25 درجه سانتیگراد، عرض هیف، رنگ کلنی، رنگ اسکلرت، اندازه اسکلرت و نحوه قرارگیری اسکلرت در محیط کشت برای هر جدایه ثبت شد. برای اثبات بیماریزا بودن جدایه ها و تعیین شدت بیماریزایی آنها از روش لایه مایه قارچ استفاده گردید. بذور لوبیا قرمز رقم ناز در خاک آلوده شده با جدایه های قارچ کشت شده و چهار هفته بعد از کاشت، گیاهچه ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمون در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار برای هر جدایه انجام گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که همه جدایه های قارچ R. solani از نظر صفات ریخت شناسی مورد مطالعه، متنوع بوده و تمام آنها بر روی لوبیا بیماریزا هستند. نتایج تجزیه واریانس داده های مربوط به شاخص بیماری به دست آمده برای جدایه ها در نرم افزار SAS نشان دهنده وجود اختلاف معنی دار بین جدایه ها در سطح معنی داری یک درصد بود. نتایج این تحقیق لزوم مطالعه بیشتر بر روی جمعیت های بیمارگر مذکور برروی لوبیا را آشکار می سازد

کلیدواژه ها:

بیماریزایی ، تنوع ، حبوبات ، رایزوکتونیا ، ریخت شناسی