تحلیل ناکارآمدی مدل مکان مرکزی در مقابل مدل شبکه ای در ساماندهی سیستم فضایی سکونتگاهی مناطق شهری چند مرکزی؛ نمونه موردی استان مازندران

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 114

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SHAHR-9-31_005

تاریخ نمایه سازی: 16 خرداد 1401

چکیده مقاله:

بررسی سیستم های شهری، به صورت سنتی بر مبنای بررسی جایگاه و روابط سلسله مراتبی شهرها صورت می پذیرد که منشا همه این تحلیل ها در تئوری مکان مرکزی وجود دارد. محور این مقاله، بررسی این فرضیه است که تئوری مکان مرکزی (مبتنی بر روابط سلسله مراتبی) نمی تواند توزیع فضایی نظام سکونت گاهی استان مازندران را تبیین نماید. در راستای بررسی این فرضیه پس از بررسی قانون مرتبه اندازه، پدیده نخست شهری مورد بررسی قرار گرفته است که نشان می دهد علیرغم عدم وجود الگوی نخست شهری، نظم سلسله مراتبی مبتنی بر قانون مرتبه- اندازه نیز وجود ندارد.  با توجه به دو فرض اصلی در بررسی وجود روابط سلسله مراتبی، یعنی وجود روابط سلسله مراتبی یک جهته بین مکان های مرکزی موجود در طبقات مختلف سلسله مراتب، و دیگر این که اساسا روابط افقی بین شهرهای موجود در یک طبقه وجود ندارد بررسی های صورت پذیرفته در این ارتباط بر این مطلب صحه می گذارد که روابط اقتصادی و تعاملات سلسله مراتبی بعضا از اندازه جمعیتی پیروی نمی کند و لزوما مکانهای مرکزی واقع در طبقات پایین تر، وابسته به طبقات بالاتر مکان های مرکزی برای تامین کارکردهای شهری نمی باشند. بررسی روابط خدماتی بین شهرهای استان نیز مبین عدم وجود سلسله مراتب ، شکل گیری مرکز مسلط و روابط صرفا یک جهته در دریافت خدمات می باشد.  با توجه به واقعیت فضایی استان مازندران شهرهایی که دارای اندازه های جمعیتی نزدیک به یکدیگر می باشند  - شهرهای موجود در هر سطح -  عمدتا دارای روابطی سلسله مراتبی با یکدیگر نمی باشند یعنی در واقع، الگوی مکان مرکزی و روابط سلسله مراتبی قوی بین آنها وجود ندارد و تئوری مکان مرکزی نمی تواند به صورت کاملی الگوهای توزیع فضایی موجود را در این استان تشریح نماید. در این مقاله از روش های بهر موقعیت مکانی، شاخص های مدل مرکزیت و تعداد خدمات، و نیز از روش تحلیل شبکه اجتماعی استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

مدل شبکه ای ، مدل مکان مرکزی ، مناطق شهری چند مرکزی ، سیستم فضایی

نویسندگان

فرزین محمودی

استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Azimi, Nasser,(۲۰۰۲) The study of urbanization and the foundations of ...
  • Burgalassi, D. (۲۰۱۰), Defining and Measuring Polycentric Regions, The case ...
  • Burger,M and Meijers,E . (۲۰۱۲). Form Follows Function? Linking Morphological ...
  • Burger, M. (۲۰۱۱). Structure and Cooperation in Urban Networks, Thesis ...
  • Camagni, R. (۱۹۹۳). From city hierarchy to city networks: reflections ...
  • Camagni, R. and C. Salone (۱۹۹۳). Network Urban Structures in ...
  • Capello, R. (۲۰۰۰). The City Network Paradigm: Measuring Urban Network ...
  • Capineri, C. and D.J.F. Kamann (۱۹۹۸). Synergy in Networks: Concepts, ...
  • Coffey, W.J., L.S. Bourne, J.E. Randall, W.K.D. Davies and R. ...
  • Cowell, M. (۲۰۱۰). Polycentric Regions: Comparing Complementarity and Institutional Governance ...
  • King, L.J. (۲۰۲۰). Central Place Theory. Reprint. Edited by Grant ...
  • Kloosterman.Robert C and Sako Musterd. (۲۰۰۱) The Polycentric Urban Region: ...
  • Lee, H. et al. (۲۰۰۹), "Selection of technology acquisition mode ...
  • Lynch, Kevin.( ۱۹۹۷) .Theory of the Good Shape of the ...
  • Meijers, E, (۲۰۰۷). Synergy in Polycentric Urban Regions: Complementarity, Organising ...
  • MEIJERS. E, HOOGERBRUGGE. M, CARDOSO. R, (۲۰۱۷), BEYOND POLYCENTRICITY: DOES ...
  • Nazan Kocak; Emeli Adell; ( ۲۰۱۴ ) Christer Ljungberg; Caroline ...
  • Parr, J.B. (۲۰۰۴). The Polycentric Urban Region: A Closer Inspection, ...
  • Sarrafi, Mozaffar, (۲۰۰۰). Basics of Regional Development Planning, Office of ...
  • Scott, A.J. (۱۹۹۸). Regions and the world economy, the coming ...
  • SWEENEY, P. (۲۰۱۶), Building the Northern Powerhouse.Lessons from the Rhine–Ruhr ...
  • Taylor, P.J. (۲۰۰۳). World City Network: a Global Urban Analysis. ...
  • Van Houtum, H. ; Lagendijk A. (۲۰۰۱), Contextualising Regional Identity ...
  • Vasanen,A. (۲۰۱۳a), Evolving Polycentricities, The Development of Urban Spatial Structure ...
  • Wardhani Baiq and Vinsensio Dugis , (۲۰۱۸), Enhancing Intercity Relation ...
  • نمایش کامل مراجع