مشارکت در انجام محرمات از منظر فقه با رویکردی بر آیه تعاون

در آموزه های اسلامی از انجام گناه و معصیت نهی شده است. بر این اساس مکلفین نباید به انجام اعمالی اقدام نمایند کهعنوان معصیت و حرام را داراست، چرا که در این صورت مستحق مجازات خواهند بود. در این میان تحقق عمل حرامهمیشه بر اثر اقدام فردی نبوده، بلکه از رهگذر مشارکت جمعی صورت می پذیرد که فرایند مجازات را با دشواری مواجهمی سازد. اگر چه پدیده مشارکت در حرام امری نو پیدا نیست و در فقه با عنوان «قاعده ی اعانت بر اثم و عدوان» مطرح بوده و در آثار فقهی نیز پیشینه ای طولانی دارد؛ اما امروزه به دلیل بروز مصادیقی نوپیدا و پیچیده لازم است که بهواکاوی دقیق مستندات این قاعده پرداخته شود. آیه تعاون از بنیادی ترین دلائلی است که نقشی کلیدی در تعیینسرنوشت مشارکت در انجام محرمات را داراست.از این رهگذر سوالی که در این میان مطرح است آن که آیا مشارکت درانجام گناه و حرام به گونه آماده سازی مقدمات ، خود نیز عملی حرام به شمار می رود ؟ در پاسخ به این سوال دو نگرهوجود دارد که بر وفق یکی اعانت و مشارکت در انجام محرمات جایز بوده و مجازاتی را در پی ندارد و بر وفق نگره دیگراین عمل مجاز نبوده و دارای مجازات است. در این راستا در پژوهش پیش رو که با تکیه بر گردآوری اطلاعات به صورتکتابخانه ای و روش توصیفی ، تحلیلی سامان یافته است، مستندات هر دو دیدگاه طرح و قول عدم جواز به عنواندیدگاه صحیح تقویت گردیده است.

کلیدواژه ها:

مشارکت ، اعانت ، اثم ، آیه تعاون