بازخوانی منظر سبزه میدان قزوین از روی تحلیل تصاویر قدیمی و ماهواره ای

سبزه میدان قزوین به عنوان یک فضای شهری و چه بسا بتوان اظهار داشت یکی از مهمترین آنها از گذشته تاکنون نقش بسیارمهمی در حیات اجتماعی و شهری، قزوین داشته است. این میدان مهمترین مرکز انواع تجمع های حکومتی، مردمی،نظامی، مذهبی و گذران فراغت از دوره پهلوی اول به بعد به شمار می رود. سبزه میدان قزوین در دوران پهلوی اول همزمان باخیابان کشی های جدید در شهر قزوین شکل گرفته و به دلیل قرارگیری در بافت تاریخی شهر و همجواری با بناها و فضاهایتاریخی ارزشمند، بر اهمیت آن افزوده شده است. اما امروزه تغییرات به وجود آمده در این میدان، رفته رفته سبب از بین رفتنهویت و کارکرد اصلی آن و از بین رفتن منظر شهری تاریخی آن شده است. لذا با توجه به نقش موثر سبزه میدان قزوین درمرکز تاریخی شهر لازم است این میدان که امرزه قطعا نیازمند بهسازی و معاصر سازی است، از نظر تاریخی نیز مورد بازخوانیکالبدی و ماهیتی قرار گیرد. بازخوانی تاریخی سبزه میدان قزوین برای یافتن پاسخ سوالاتی به شرح زیر است: میدان اصلیچه بوده، نقش آن در منظر شهر چگونه بوده، چه عناصری در کنار آن وجود داشته و ابعاد، چگونه بوده، عملکرد اصلی آناندازه، شکل و فرم آن چگونه می توانسته باشد، این ها سوالاتی است که باید برای آنها پاسخ پیدا کرد. روش تحقیق مروراسناد تصویری و تحلیل و تطبیق آن ها با وضع موجود برای یافتن پاسخ ها است. در این بین مراجعه به متون و اسناد تاریخییاری دهنده است. نتایج به دست آمده نشان دهنده آن است که میدان کنونی در وضعیت موجود واقع در مرکز شهر و بافتتاریخی قزوین میدانی است که در سال ۱۳۱۳ و در دوره پهلوی دوم در راستای خیابان کشی های جدید در شهر ساخته شدهاست. همچنین سبزه میدان قزوین در دوران صفویه و قاجار جزئی از باغ های بزرگ سعادت آباد و مجموعه حکومتی شهر بهشمار می آمده است که پس از تفکیک آن به عنوان میدان مرکزی شهر در زمان حیات تاریخی خود در عرصه های مختلفشهری مانند سیاسی، فرهنگی، نظامی، اقتصادی، و غیره فعال بوده است و این فعالیتش تا به امروزه ادامه پیداکرده است. اماازنظر شکل و فرم فاقد هرگونه بدنه سازی و جداره سازی (همانند میدان نقش جهان اصفهان) بوده است و تنها با قرارگیریباغ های سعادت آباد در یکسو و عناصر معماری دیگر در اطرافش تعریف می شده است.

کلیدواژه ها:

میدان ، سبزه میدان قزوین ، فضاهای شهری ، بازخوانی اسناد تصویری قزوین ، منظر شهری تاریخی