روابط پارسیان هند با زرتشتیان یزد در عهد ناصری

هجوم تیمور و تشدید مصائب زرتشتیان در خراسان و حوزه شمالی ایران، نخبگان روحانی  این اقلیت را بر آن داشت تا به مناطق امن­تری چون یزد و کرمان پناه آورند. از این­رو با اسکان موبدان در روستاهای ترکآباد و شریف­آباد یزد، این خطه نه تنها به مهم­ترین کانون زرتشتی­گری ایران ارتقا یافت که مرجعی برای پارسیان هند جهت کسب اطلاعات دینی گردید. تداوم این روابط فرهنگی باعث شد تا در سده  نوزدهم میلادی که پارسیان در سایه مناسبات مطلوب با دولتمردان انگلیسی حاکم بر هند و بهره­گیری از رهاوردهای فکری غرب برجستگی یافته بودند، با ایجاد «انجمن اکابر پارسیان هند» در صدد یاری به هم کیشان خود در ایران برآیند. موضوعی که با عزیمت مانکجی به ایران در عهد ناصری و اقدامات گسترده وی در  لغو جزیه، انجام  اصلاحات درون­ساختاری، ایجاد مدارس نوین و تلاش در کاهش فشارهای اجتماعی برهم­کیشان، فصل نوینی را در حیات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی زرتشتیان یزد رقم زد. بر این مبنا، پژوهش حاضر می­کوشد تا به شیوه تحلیل تاریخی گستره این روابط را در چارچوب کارکرد نمایندگان انجمن پارسیان هند در عهد ناصری به بحث و بررسی گذارد.

کلیدواژه ها:

یزد ، انجمن اکابر پارسیان ، مانکجی ، کیخسرو خانصاحب ، ناصرالدین شاه