بررسی مراحل حل مساله و ویژگی های حل کنندگان مساله در ادبیات کودکان در ایران (بر مبنای بررسی و مقایسه ی داستان های تالیفی و ترجمه ای سال های ۱۳۸۵-۱۳۸۰ رده های سنی ب و ج)

هدف از پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه کتاب های داستانی تالیفی و ترجمه ای بر اساس مراحل حل مساله و ویژگی های حل کنندگان مساله بود است. داستان های مورد بررسی در این پژوهش، شامل ۱۰ کتاب داستانی تالیفی و ۱۰ کتاب داستانی ترجمه ای برگزیده از سوی شورای کتاب کودک بین سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵، متناسب برای گروه سنی "ب" و "ج" بود که با نظر متخصصان انتخاب شدند. این متون داستانی با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی و بر اساس مراحل حل مساله "دیویی" و ویژگی های حل کنندگان مساله "گریفین" مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که در داستان های ترجمه ای، مرحله ی جمع آوری اطلاعات و در داستان های تالیفی مرحله ی ارائه ی راه حل ها و بررسی راه حل ها دارای بیشترین فراوانی بود و مرحله ی تعیین مساله و تدوین نتایج و ارزیابی آنها در هر دو گروه داستان کمتر مشاهده شد. نتیجه دیگر اینکه ویژگی تفکر تعاقبی در داستان های ترجمه ای و ویژگی مقاومت در داستان های تالیفی به میزان بیشتری مشاهده شد و ویژگی های دانش پیشین و توجه به دیدگاه ها در هر دو گروه داستان کمتر مشاهده شد. در کل، کتاب های داستانی ترجمه ای از مراحل حل مساله و ویژگی های حل کنندگان مساله بیشتری نسبت به داستان های تالیفی برخوردار بود که با رعایت جوانب احتیاط می توان گفت غنی تر از داستان های تالیفی بودند. نتیجه دیگری که این پژوهش در پی داشت این بود که هر دو گروه متون داستانی، از اکثر مراحل حل مساله و ویژگی های حل کنندگان مساله برخوردار بودند.

کلیدواژه ها:

تفکر حل مساله ، ویژگی های حل کننده مساله ، داستان های تالیفی ، داستان های ترجمه ای