«تحلیل تطبیقی منطق الطیر عطار و بهشت گمشده میلتون»

یکی از آثار ارزشمند عرفانی که به زبان رمزی و سمبولیک سروده شده است، منطق الطیر عطار است که سفری پرمخاطره توسط مرغان به رهبری هدهد برای رسیدن به سیمرغ -رمز ذات احدیت –را روایت می کند. بهشت گمشده میلتون نیز اثری سمبولیک است که به لحاظ طرح موانع رسیدن به کمال، مشابهت هایی با منطق الطیر دارد. ویژگی های زبانی و داستانی مشابه و روح حماسی حاکم بر هر دو اثر است؛ با این تفاوت که در منطق الطیر، حماسه، عرفانی و در بهشت گمشده، حماسه بیشتر ادبی است. عطار و جان میلتون از منابع دینی مختص آیین خویش در آفرینش اثر خود بهره گرفته اند. شیوه بیان روایت حضرت آدم(ع) و نسبت دادن گناه آغازین به حوا یا آدم وحوا ، فاصله حقیقت تا مجاز این دو متن را تا حدودی مشخص می کند. همسویی ها و ناهمسویی های نگرش های عطار و جان میلتون، در این دو اثر ارزشمند برمبنای چه عواملی تعیین می شوند؟ تحلیل تطبیقی در این پژوهش از یکسو مبتنی بر بینش سیاره ای یعنی نگریستن به تفاوت ها، بدون نفی دیگری و از سوی دیگر مبتنی بر شباهت ها بدون الزام همسان سازی با دیگری و شیوه کلی پژوهش، تحلیل محتوای کیفی متن است.

کلیدواژه ها:

منطق الطیر ، بهشت گمشده ، تحلیل تطبیقی