ارزیابی وضعیت حمل ونقل شهری پایدار و ارائه الگوی مطلوب با رویکرد نوشهرگرایی در شهرهای میانی نمونه موردی: شهر نیشابور

حمل ونقل شهری یکی از اصلی ترین زیر بخش های توسعه و برنامه ریزی شهری می باشد. شهروندان همه روزه با شبکه های پیاده و سواره و انواع مختلف حمل ونقل تماس داشته و برای پاسخ گویی به طیفی از نیازهای شغلی، تحصیلی، خرید، تفریح و غیره از حمل ونقل شهری استفاده می کنند؛ بنابراین حمل ونقل به یکی از مهم ترین بخش های کیفیت زندگی شهروندان تبدیل شده است. اما متاسفانه طی سال-های اخیر بر اثر توسعه مبتنی بر حرکت اتومبیل، مسائل و مشکلات حمل ونقلی متعددی بروز کرده است و تا زمانی که برنامه های توسعه شهری برمبنای حرکت اتومبیل تهیه و اجرا گردند دستیابی به حمل ونقل پایدار امکان پذیر نخواهد بود. برای غلبه بر چنین مشکلاتی نیاز است که در گام اول حمل ونقل شهری از بعد پایداری ارزیابی شده و سپس راه حل هایی برای بهبود شرایط موجود پیشنهاد گردد.هدف از ارائه ی تحقیق حاضر ارزیابی وضعیت حمل ونقل درون شهری پایدار در شهرهای میانی بوده است که در آن شهر نیشابور به عنوان نمونه انتخاب شده و نظام موجود حمل و نقل این شهر با استفاده از تکنیک های تحلیلیAHP گروهی و SWOT مورد بررسی قرار گرفته است. نیشابور شهری تک هسته ای بوده و بر اساس مطالعات انجام شده مشخص شد که حمل ونقل این شهر و شیوه های سفر در آن با شاخص های حمل ونقل پایدار فاصله دارد. هدف حمل ونقل پایدار هرگز حذف هیچ یک از شیوه های سفر نبوده، بلکه فراهم آوردن امکانات و زیرساخت ها و تشویق به استفاده از شیوه های پایدارتر و به حداقل رساندن استفاده از شیوه های ناپایدار می باشد؛ و در نتیجه سعی می شود مناسب ترین ترکیب شیوه های حمل ونقل در آن ارائه گردد. برمبنای نتایج حاصل از AHP، مناسب ترین ترکیب حمل ونقل برای نیشابور اینگونه حاصل شد: ۳۳.۸% پیاده روی، ۲۲% دوچرخه سواری، ۱۴.۵% اتوبوس و مینی بوس، ۱۲.۵% تاکسی ۹.۶% اتومبیل شخصی و نهایتا ۷.۷% موتورسیکلت. در نتیجه با استفاده از روش AHP پیاده روی به عنوان گزینه برتر شناخته شده و امکانات و محدودیت های آن در قالب نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید با استفاده از روش تحلیلی SWOT بررسی گردید و درنهایت نیز پیشنهاداتی در قالب راهبردهای چهارگانه ارائه شده و با استفاده از تکنیک QSPM اولویت بندی شد.

کلیدواژه ها:

حمل ونقل پایدار ، روش تحلیل سلسله مراتبی گروهی (AHP ) ، ماتریس SWOT ، توسعه پیاده مدار ، نیشابور