تبیین مولفه های معماری پلکانی بومی ایران در جهت ارزشیابی این گونه سکونت گاه با ویژگی های زندگی معاصر ساکنان آن (نمونه موردی: اورامان تخت کردستان)

معماری پلکانی اورامانات یا این سکونتگاه ها قدمت تاریخی دارند که در زمان پارینه سنگی بوده اند به نظر می رسد که از تاریخی ترین منطقه به حساب می آید و معماری آن به ناحیه ی غرب زاگرس مربوط می شود. چراکه طراحی و ساخت آن به شکل خشکه چین است و سکونتگاه ها بر اساس نیاز انسانی و شرایط موجود و مصالح بوم آورد بنا گردیده اند و از طرفی بدلیل سرد و کوهستانی بودن مجموعه بناها بصورت فشرده بوجود آمده اند و حتی مسیر شریانی ماشین رو را بصورت گسترده در سطح روستا نبوده. همان طور که می دانیم معماران در گذشته برای احداث یک بنا به کلیه جوانب فرعی آن از جمله موقعیت جفرافیایی، آب و هوا، میزان باران، تابش آفتاب و همچنین وزش باد بسیار توجه کردند و همچنین برای آسایش ساکنین، بناها از منابع انرژی مختلف از جمله انرژی خورشیدی و بادها در مسیر مفید و درست آنها استفاده کنند. و اینک طبیعت کوهستانی اورامان که شامل کوه های رفیع و دره های عمیق است، مردمی سخت کوش را پرورده نموده که نمود عینی آن در تمام شیونات زندگی آنها مانند بافت به پیچیده خانه هایی که به صورت پلکانی بر دامنه شیب کوه قرار گرفته اند و همچنین کشاورزی پلکانی، اعتقادات خاص دینی و تعهد به برگزاری رسومات قدیمی نمایان شده است و درکل وضعیت موجود جوابگو زندگی گذشته را ایفا نموده ولی با پیشرفت علم و تکنولوژی و گستردگی نیازهای انسانی شاید نسل جدید توانای زندگی در این منطقه را نداشته باشند و نیاز به تکنولوژی های جدید معماری جهت کیفیت آسایش همسان با کالبد معماری قدیمی باشد که نمونهای از معماری پلکانی بومی، طراحی شده بر اساس معیارهای اقلیمی،فرهنگی ،کالبدی روز دنیا که در نهایت الگوی شکل گیری بافت معماری پلکانی خود را حفظ نماید.

کلیدواژه ها:

روزآمد نمودن ، اورامان ، معماری کوهپایه ای ، مصالح بومی ، اقلیم ، فرهنگ