خوانش جامعه هرات در عصر کمال الدین بهزاد، بر اساس نگاره هارون الرشید در حمام

مدارک تصویری یکی از مهم ترین مدارک در شناخت تاریخ بوده زیرا نشان دهنده خاستگاه اجتماعی، اندیشه و ذهن خالق اثر و مخاطبین جامعه ای است که هنرمند در ارتباط با آن ها زیسته است. بهزاد نابغه مکتب هرات تحول بزرگ در هنر نگارگری پدید آورده، که این امر نشان از مناسب بودن بستر و شرایط در دوران سلطنت حسین بایقرا بوده و به بیان دیگر بهزاد روح زمان خود بوده. در این مقاله قصد داریم با بررسی نگاره هارون الرشید در حمام وضعیت جامعه ای که بهزاد در آن زندگی می کرده را وارسی نمایم. این پژوهش به شیوه تحلیلی – تاریخی و با روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای با رویکرد جامعه شناسی هنر به تحلیل و شناخت جامعه از روی آثار بهزاد پرداخته شده است. ایجاد نوآوری و واقع گرایی در آثار بهزاد و توجه خاص او به حضور انسان در فعالیت های اجتماعی و در مرکز توجه قرار دادن انسان در نگاره هایش، از جامعه ای حکایت دارد که مردم در آن به رشد و بلوغ فکری و به بیان دیگر وجود آرامش در تمام ابعاد در جامعه رسیده اند. و رسیدن به این شرایط تنها در سایه ارتباط مطلوب و به دوراز تشنج بین والی و مردم مسیر بوده است و همچنین آثار بهزاد نشان می دهد که هنر و هنرمند در این دوره فقط در خدمت دربار نبوده اند بلکه هنر در میان اقشار مختلف جامعه از پیشه وران تا تجار و سلطان عمومیت یافته که این امر در سایه شرایط حاکم بر جامعه موثرگشته بود.

کلیدواژه ها:

حسین بایقرا ، کمال الدین بهزاد ، نگاره هارون الرشید در حمام ، روح زمان ، جامعه شناسی