عوامل جمعیت شناختی و اقتصادی اجتماعی مرتبط با بکارگیری گیاهان دارویی/داروهای گیاهی در ساکنین شهر تهران

این مطالعه به منظور تعیین عوامل جمعیت شناختی و اقتصادی اجتماعی مرتبط با بکارگیری داروهای گیاهی/گیاهان دارویی (به عنوان پرمصرف ترین شاخه طب سنتی/مکمل/جایگزین در ایران) انجام گرفته است. داده های مورد نیاز (شامل داده های جمعیت شناختی، تحصیلات، اشتغال درآمدزا، محل سکونت، شاخص دارایی های رفاهی خانوار (بر اساس ۱۶ دارایی رفاهی)، قومیت/مذهب و وضعیت بکارگیری داروهای گیاهی/گیاهان دارویی) از پروژه «بررسی فراوانی استفاده از روش های مختلف طب مکمل/ جایگزین در ساکنین شهر تهران» که در نیمه دوم سال ۱۳۸۴ انجام شد، تامین گردیدند. نمونه گیری به شکل چند مرحله ای (متناسب با جمعیت هر یک از مناطق ۸گانه پست و به شکل تصادفی خوشه ای در هر منطقه) انجام شد. داده ها از طریق پرسشگری مستقیم از خود افراد فراهم شده است. در نهایت، داده های ۴۷۲۲ نفر از افراد بالای ۱۵ سال ساکن شهر تهران در پردازش نهایی وارد شدند. بکارگیری داروهای گیاهی/گیاهان دارویی پس از تطبیق دادن سایر متغیرهای جمعیت شناختی و اقتصادی اجتماعی در مردان به شکل معنی داری کمتر از زنان و در افراد «هرگز ازدواج نکرده» کمتر از افراد «دارای همسر» یا افراد «همسر از دست داده به علت طلاق یا فوت» بود. ارتباط ارزشمندی بین سن، وضعیت تحصیلی، وضعیت اشتغال، استان غالب محل سکونت، محل غالب سکونت (روستا یا شهر) و پوشش بیمه، شاخص دارایی های رفاهی خانوار، قومیت/مذهب با بکارگیری داروهای گیاهی/گیاهان دارویی وجود نداشت. به نظر می رسد الگوی کنونی بکارگیری داروهای گیاهی/گیاهان دارویی، تابعی از الگوی عمومی بکارگیری مراقبت های سلامت در جمعیت است و در شرایط فعلی تابع قرار داشتن افراد تحت پوشش بیمه ها، وضعیت تحصیلی و شرایط اقتصادی آنها نیست.

کلیدواژه ها:

Herbal remedies ، Medicinal herbs ، Socioeconomic factors ، Demographic factors ، گیاهان دارویی ، داروهای گیاهی ، عوامل اقتصادی اجتماعی ، عوامل جمعیت شناختی