بررسی اثر کشت مخلوط سری های افزایشی و جایگزینی بر عملکرد، کارایی مصرف نور و میزان جذب تشعشع گلرنگ و نخود پاییزه در ایلام

به منظور بررسی اثر کشت مخلوط افزایشی و جایگزینی بر عملکرد، کارایی مصرف و جذب نور گلرنگ و نخود، آزمایشی در قالب طرح  بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار و ۹ تیمار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام در سال زراعی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل: کشت خالص:  گلرنگ (۲۵ بوته در متر مربع)،  نخود (۲۵ بوته در متر مربع)، کشت مخلوط جایگزینی: (۷۰% گلرنگ، ۳۰%  نخود)، (%۵۰ گلرنگ، ۵۰% نخود)، (۳۰% گلرنگ، ۷۰% نخود) و کشت مخلوط افزایشی: (۱۰۰% گلرنگ + ۳۰% نخود)، (۱۰۰% گلرنگ +۵۰% نخود)، (۱۰۰% نخود + ۳۰% گلرنگ) و (۱۰۰% نخود + ۵۰% گلرنگ) بود. نتایج نشان داد بیشترین عملکرد دانه (۱۹۰ کیلوگرم در هکتار) و زیستی (۱۰۷۰ کیلوگرم در هکتار) گلرنگ در سری افزایشی ۱۰۰% گلرنگ+ ۳۰% نخود مشاهده شد. بیشترین (۱/۴۷) و کمترین (۰/۸۶) نسبت برابری زمین به ترتیب در سری­های افزایشی ۳۰% گلرنگ+ ۱۰۰% نخود و جایگزینی ۷۰% گلرنگ + ۳۰% نخود حاصل گردید. حداکثر شاخص سطح برگ در گلرنگ و نخود به ترتیب ۶۰ و ۸۰ روز پس از کشت مشاهده شد. بیشترین مقدار کارایی مصرف نور گلرنگ و نخود به ترتیب در تیمارهای افزایشی  ۱۰۰% گلرنگ+۳۰% نخود و جایگزینی ۵۰% گلرنگ+۵۰% نخود حاصل شد. بالاترین میزان تشعشع جذب شده (۶۰۳ مگا ژول بر متر مربع) در الگوی افزایشی ۱۰۰% گلرنگ+ ۵۰% نخود بود. الگوی کشت مخلوط نخود و گلرنگ باعث بهبود میزان جذب تشعشع و کارایی مصرف نور در این گیاهان گردید که نتیجه آن بیشتر شدن عملکرد کل در واحد سطح و بالا رفتن میزان LER بود.

کلیدواژه ها:

اجزای عملکرد ، الگوی کشت ، شاخص سطح برگ ، کشت پاییزه ، نسبت برابری زمین