مدل سازی تاثیرات متقابل محدودیت منابع آب شرب و جمعیت با محوریت سیستم دینامیک تحت نرم افزار Vensim

به دلیل پیچیدگی مسائل مربوط به سیستمهای منابع آب و دیگر سیستمهای در تعامل با آن، برای مدیریت، برنامه ریزی ، ارزیابی سیاستهای مدیریت آب و شبیه سازی سیستم جامع منابع آب در ایران، مدل دینامیک سیستمها بر اساس نمودارهای حلقه های علت و معلولی در محیط نرم افزار Vensim توسعه داده شد. این مدل، روابط بازخوردی بین زیرسیستم های جمعیت و تاب آوری منابع آبی در ایران را برقرار میکند. سپس بعد از تعیین پارمتر های مختلف تاثیرگذار در رشد جمعیت و میزان تاب آوری منابع آبی و معین شدن نرخ تاثیر هریک از آنها، مدل در دو بخش جمعیت و منابع آبی تهیه و بوسیله ضریب نسبت جمعیت به ظرفیت منبع (p/c) به یکدیگر ارتباط داده و مدل نهایی ایجاد شد. برای صحت سنجی مدل، داده های مشاهداتی ۱۳۶۵ - ۱۴۰۰ شمسی و شرایط حدی استفاده شد و نشاندهنده توانایی مدل در شبیه سازی تاثیرات متقابل تاب آوری منابع آب و رشد جمعیت در ایران تحت سیاستهای مختلف در دوره های آتی است. درانتها با پیشبینی دو سناریوی محتمل در آینده خروجی های مدل تحت هریک از آنها جمع آوری شد. در تحلیل شرایط طبق سناریو اول، ایجاد آب شرب به شکلی است که سالانه از ذخیره آن کم میشود و به دلایل مختلف در طول زمان پس از مدتی به ثبات می رسد. در تحلیل شرایط طبق سناریو دوم، منبع در طول زمان به شدت تحلیل رفته و جمعیت به حالت جهش و فروپاشی تبدیل می شود.

کلیدواژه ها:

رشد جمعیت ، محدودیت منابع آب ، تاب آوری منابع ، مدل های دینامیک ، مدل های پویا