نگرش سیستمی در جامعه شناسی بازنگری مفهومی

رویکرد سیستمی حاصل تفکر میان رشته ای برای پاسخ به نیازها و مسایلی است که در تک شاخه های تخصصی علم قابل حل و پاسخ گویی نیستند. جامعه شناسی خود شاخه ای از علم است که به خاطر موضوع مورد بررسی اش یعنی انسان و جامعه ی بشری نگرشی جامع داشته و ناچار به کمک گرفتن از دیگر شاخه های علمی مثل روانشناسی ، اقتصاد ، آمار ، پزشکی ، و .... است. لذا در نگرش همه جانبه نگر و کل گرایانه ی خود ( منظور کل گرایی در استفاده از شاخه های مختلف علمی است) با نگرش سیستمی قرابت و وجه اشتراک دارد و از آنجا که همواره جامعه ی بشری به شکل یک سیستم چه در کلیت خود و چه در ساختارهای زیر مجموعه اش نگریسته شده ( چه آگاهانه و چه نا آگاهانه) بنابراین برسی و کاربرد رویکرد سیستمی در جامعهی شناسی امری بدیهی به نظر می رسد. اما مساله ی اساسی تر در تحقیق پیش رو بازنگری در مفاهیم بنیادی رویکرد سیستمی است. از آنجا که علم از مفهوم آغاز می شود لذا تعریف صحیح مفاهیم در پیشبرد نظری و عملی هر علم امری عقلانی و لازم است. این پژوهش ( در یک تحقیق کتابخوانی و اینترنتی) علاوه بر بررسی پیشینه ی نگرش سیستمی در جامعه شناسی درصدد ارایه ی نگرشی نو در رویکرد سیستمی و بازنگری در مفاهیم بنیادی آن برای ارایه ی طراحی نو در طراحی سیستم های خرد و کلان جامعه است. در بخش دیگر مقاله در حین همان بازنگری در مفاهیم یک بررسی تطبیقی نیز بین رویکرد سیستمی در تفکر امانیستی و تفکر تئوئیستی ارایه شده است. در نهایت نتیجه ی تحقیق بر وجود نگرش سیستمی (به شکل آگاهانه و ناآگاهانه) در جامعه شناسی کلاسیک و معاصر صحه گذاشته و نیز در بازنگری مفاهیم اساسی تفکر سیستمی و بررسی تطبیقی نگرش سیستمی در امانیسم و تئوئیسم ، تعریفی جدید بر مبنای مفاهیم قرآنی و در حوزه ترانس فیزیک در پارادیم تئوئیسم از سیستم ارایه شده است که می تواند مبنای طراحی سیستم در سطح خرد و کلان جامعه جهت برطرف کردن کاستی ها و مشکلات سیستمهای فعلی و نیز گامی موثر در تولید علم بومی - اسلامی باشد. لازم به ذکر است که تفاوت نگرش سیستمی در تفکر امانیستی و تئوئیستی در مفاهیم است نه روش طراحی سیستم. یادداشت: در بررسی پیشینه و سابقه ی تحقیق پیرامون موضوع پژوهش پیش رو مقاله ها و پژوهش ها بسیاری از علاقمندان و صاحب نظران این حوزه پژوهشی دیده می شود. از جکله : - کتاب جامعه شناسی سازمانها ، نوشته ی سیاوش گلابی - مقاله ی تفکر سیستمی و نگرش سیستمی در اسلام ، دکتر فریدون وردی نژاد - مقاله ی جامعه شناسی سیستمی (در دوبخش) علی طایفی .... اما همه ی این پژوهش ها حتی مقاله ی تفکر سیستمی در اسلام نگرش سیستمی در چارچوب نظری رویکرد سیستمی حاصل از تفکر فلسفی غرب و بر اساس تعریف سیستم بر مبنای رابطه انجام گرفته اند. و در هیچ یک بازنگری مفهومی (آنچه مدنظر این تحقیق است) از سیستم ارایه نشده استو تنها مورد مشاهده شده در تعریف جدید و بازنگری مفاهیم رویکرد سیستمی دیدگاه و نظر حسن عباسی ، استاد علوم استراتژیک ، در سلسله درس گفتارهای کلبه ی کرامت که به صورت نرم افزار و نیز از طریق سایت اندیشکده ی یقین ارایه شده است که این پژوهش نیز از همین منبع استفاده نموده است.

کلیدواژه ها:

سیستم ، جامعه شناسی ، امانیسم ، تئوئیسم ، ارتباط ، نظم