تفکر سیستمی

سیستم کلیتی است که حداقل دو جزء داشته باشد به صورتی که هر یک از آنها بتواند بر روی خصوصیات کل سیستم اثر بگذارد و هیچ کدام نتواند اثر مستقلی بر روی کل سیستم داشته باشد. وقتی تک تک اجزای سیستم به صورت مجزا به بهترین نحو ممکن عمل کنند سیستم کلی نمی تواند در بهترین وضعیت قرار بگیرید. سازمانهای ما برای تقویت جامع نگری در درون خود نیازمند تفکر سیستمی هستند به دلیل اینکه تفکر سیستمی به مدیران کمک می کند تا ساختار الگوها و وقایع را در پیوند با یکدیگر مورد بررسی قرار دهند و تنها به مشاهده وقایع اکتفا نکنند. علی رغم این که تفکر سیستمی دارای مزایای متعددی است اما دربسیاری موارد افراد نسبت به آن تمایلی ندارند. این مساله چند دلیل دارد: نخست اینکه انسانها به صورت طبیعی تمایلی به ساختار شکن ندارند و بیشتر ترجیح می دهند که در ساختارهای ذهنی گذشته شان باقی بمانند. دوم اینکه جوهر ه اصلی تفکر سیستمی توجه به روابط و تعاملات است. در تفکر سیستمی استفاده از فکر و ذهن بی شاز بکارگیری چشم به عنوان ابزار دیدن ضرورت دارد. بدین معنا که از طریق چشم و دیدن تنها یک شی ء یا ماد ه ملاحظه می شود در حالی که با ذهن و نگاه کردن قدرت مشاهده و درک روابط امکان پذیر می شود بنابراین کسانی که روش تفکر سیستمی را انتخاب می کنند ملزم به مشاهده مبتنی بر درک هستند و بدیهی است که این کار مستلزم تلاش و کوشش بیشتری است.

کلیدواژه ها:

سیستم ، استاتیک ، پویا (دینامیک) ، رویکرد سیستمی