مدل مفهومی حرص براساس منابع اسلامی با نگاه روانشناختی: یک مطالعه کیفی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: اولین همایش ملی روان شناسی و دین
- کد COI اختصاصی: CPRUMA01_046
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 552
نویسندگان
دانشجوی دکتری روان شناسی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران
دانشجوی دکتری روان شناسی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران.
استاد یار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران.
چکیده
صفت حرص از مهمترین صفات نفسانی است که نقش بسزایی در توصیف، تبیین، پیشبینی و کنترل رفتار دارد. پژوهش حاضر، با هدف تدوین مدل مفهومی حرص براساس منابع اسلامی انجام شد. روش این پژوهش، به لحاظ هدف، بنیادی و به لحاظ رویکرد از دو روش تحلیل محتوای کیفی سیه و شانون از نوع استقرائی، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و از روش توصیفی زمینه یابی برای بررسی روایی محتوایی استفاده شد. جامعه متنی پژوهش، جملات توصیفی و تبیینی موجود در آیات و روایات و نمونه گیری غیرتصادفی و از نوع هدفمند است. داده ها در سه مرحله باز، محوری و انتخابی کدگذاری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها، منجر به ۲۴۶ کد باز،۲۶ کد محوری یک، ۱۲ کد محوری دو و سه کد گزینشی بعد شرایطی، هستهای و برونداد بدست آمد. اعتبارسنجی یافته ها با روش »ضریب شاخص روایی محتوا «(CVI)، »شاخص نسبت روایی محتوا «(CVR)، توسط متخصصین علوم انسانی و روانشناسی انجام و تایید شد. نتایج این پژوهش نشان داد، مدل مفهومی حرص در منابع اسلامی به دو دسته حرص مذموم و ممدوح تقسیم میشود. بعد شرایطی در حرص مذموم شامل مولفه های »معرفت نامتعالی« و »گرایش نامتعالی« و در حرص ممدوح ، شامل مولفه های »معرفت متعالی« و »گرایش متعالی« میباشد. سپس بعد هسته ای مشترک میان حرص مذموم و ممدوح، شامل مولفه های »نیاز به داشتن« و »ارضاناپذیری مداوم« میباشد. در نهایت بعد برونداد در حرص مذموم ، شامل مولفه های »انگیزش معطوف به شر«، »آسیب جسمانی – روانی«، »آسیب موقعیتی – میان فردی« و »تباهی اخروی« و در حرص ممدوح ، شامل مولفه های »یاریگری ایثارگرانه« و »طاعت پذیری« میباشد.کلیدواژه ها
حرص، مذموم، ممدوح، مدل مفهومی، روانشناسی اسلامیمقالات مرتبط جدید
- تاثیر تراپلی بر مهارت های زبانی و رفتارهای خود آسیب رسان کودکان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی: گزارش موردی درباره پنج دانش آموز دختر ۱۰ الی ۱۲ سال
- پیش بینی گرایش به خودکشی براساس احساس تنهایی، نشخوار فکری و سبک های فرزند پروری ادراک شده در نوجوانان دختر
- عوامل جمعیت شناختی مرتبط با اقدام به خودکشی در شهرستان الیگودرز در سال ۱۴۰۲
- رابطه افکار خودکشی با خودکارآمدی
- تحلیل گفتمان افراد روان رنجور در معرض خودکشی بر اساس نظریه کارن هورنای
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.