پایش شیوع گواتر و میزان ید ادرار در دانش آموزان ۸ تا ۱۰ ساله استان همدان در سال ۱۳۷۵

کمبود ید یکی از شدیدترین و مهمترین آندمیهای جهانی دوران ما محسوب می شود. اختلالات ناشی از کمبود ید در زمره مهمترین مسائل بهداشتی درمانی کشور بوده و برنامه کنترل و پیشگیری از بروز این اختلالات از جمله تولید و توزیع نمک یددار از سال ۱۳۶۸ به مرحله اجرا درآمده است. به منظور پایش برنامه کشوری مبارزه با کمبود ید در سال ۱۳۷۵ ، این بررسی در دانش آموزان ۸ تا ۱۰ ساله استان همدان انجام شد.           طی یک بررسی توصیفی مقطعی از طریق نمونه گیری تصادفی تعداد ۱۳۰۰ دانش آموز ( به تعداد مساوی دختر و پسر) از نظر شیوع گواتر از طریق معاینه بالینی ، اندازه گیری T۴ , T۳ و TSH سرم به روش رادیوایمیونواسی و جذب (T۳RU) T۳ و نمونه ادرار برای اندازه گیری ید ادرار به روش هضم مورد بررسی قرار گرفتند.           میانگین T۳ , T۴ و TSH سرم به ترتیب mg/dl ۲±۶/۹ ، ng/dl ۳۱±۱۶۵ و mIu/ml ۷/۰±۷/۱ بود. تفاوتی بین آنها در دو جنس و بین دانش آموزان شهری و روستایی وجود نداشت. ۶ نفر T۴ بالاتر از mg/dl ۵/۱۲ داشتند ، میانه دفع ادراری ید در جمعیت مورد مطالعه mg/dl ۳۶ بوده که در ۸۹% موارد بیشتر از mg/dl ۱۰ بود. ید ادرار کمتر از mg/dl ۵ در ۴% موارد وجود داشت. فراوانی کلی گواتر در استان ۸۶% بوده که به ترتیب در دختران و پسران ۹۱% و ۷۸% بود.           یافته های این بررسی نشان می دهد که ۷ سال پس از شروع یدرسانی و ۲ سال پس از آنکه بیش از نیمی از جمعیت استان از نمک یددار استفاده کرده اند ، ید ادرار در گروه سنی ۸ تا ۱۰ ساله استان همدان به حد مطلوب سازمان جهانی بهداشت رسیده است. اما با توجه به اینکه هنوز ۸۶% از جمعیت مورد مطالعه مبتلا به گواتر هستند ، این استان در سال ۱۳۷۵ از نظر گواتر هیپرآندمیک محسوب می شود.

کلیدواژه ها:

Goiter ، Iodine Deficiency Disorders ، Urinary Iodine ، اختلالات ناشی از کمبود ید ، غلظت ید ادراری ، گواتر