سیر روند تبدیل مناطق روستایی و شهری به مناطق شهرستان و عوامل تاثیر گذار بر نحوه زندگی مردمان منطقه (مطالعه موردی شهرستان بیضا)

به طور کلی در دو دهه گذشته در کشور ایران تبدیل روستاها به شهر از زمینه های تغییر در نظام سلسله مراتب شهری و روستایی و پیوندهای میان این سکونتگاه ها بوده و گاه آثار و پیامدهای مثبت و منفی نیز به همراه داشته است .اگر شکل گیری شهرهای کوچک در محیطهای روستایی به نحو مطلوب و با در نظر گرفتن ضوابط و معیارها و تجارب علمی صورت پذیرد، چه بسا پیامدهای مثبتی در بهبود تعاملات بین روستا و شهر داشته باشد و در دگرگونی ساختار فضایی و کالبدی محیطهای روستایی و مناطق کشور موثر باشد .همچنین به واسطه جذب جمعیت و خدمات و امکانات در روستاهای ارتقایافته به شهر و اجرای طرحهای توسعه در آنها، دگرگونی زیادی در بافت این گونه شهرهای کوچک نوپا رخ می دهد. همان گونه که در نمونه مورد مطالعه در این تحقیق مشخص گردید، شکل گیری شهر بیضاء بر افزایش روابط فضایی و تعاملات بین شهر و روستاهای پیرامون آن موثر بوده و محدوده حوزه نفوذ مستقیم شهر افزایش یافته است .در واقع با شکل گیری شهر بیضاء میزان مراجعه های مردم روستاهای پیرامون به این شهر، به دلیل جذب و استقرار برخی از خدمات و امکانات - و همچنین بهبود کیفیت آنها بسیار افزایش یافته است .ناگفته نماند که افزایش تردد روستاهای پیرامون به شهر بیضاء و تبدیل وسایل نقلیه عمومی از مینی بوس به سواری، و کوتاه شدن بعد مسافت روستاها تا نخستین نقطه شهری مورد مراجعه و کاهش رفت و آمد به شهرهای دیگر همچون سپیدان و شیراز از جمله تاثیرات تبدیل شدن بیضاء به شهر بوده است .در واقع این شهر در محدوده مطالعاتی باعث تکمیل حلقه مفقود سلسله مراتب سکونتگاهی میان شهرهای بزرگ و روستاهای پیرامون شده، و پیوند عملکردی و انسجام روابط و سازمان فضایی را در محدوده مورد تحقیق تقویت کرده است. روش تحقیق در این پژوهش داری رویکردی تحلیلی، اسنادی، مشاهدات میدانی و مصاحبه است که با گردآوری اطلاعات، ارزیابی اثرات کالبدی و فضایی فرایند و بهره گیری از منابع موجود به منظور سنجش کیفیت زندگی در ارتباط با فرایند شهر شدن روستای بیضاء شاخص های موثر در محاسبه ی کیفیت زندگی شامل کیفیت های محیطی، آموزشی، مسکن، امکانات بهداشتی، اوقات فراغت، بهزیستی و حمل و نقل بررسی شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند .نتایج به دست آمده نشان میدهد که در مجموع، ارتقای روستا به شهر باعث بهبود چشمگیر کیفیت زندگی در شهر بیضاء نشده است .

کلیدواژه ها:

مناطق روستایی ، شهر ، نحوه زندگی ، کیفیت زندگی ، بیضاء.