وا کاوی تغییرات بیابان زایی با تا کید بر اقلیم بارش در استان قم
محل انتشار: دوفصلنامه مدیریت بحران، دوره: 7، شماره: 2
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 167
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JOEM-7-2_008
تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1401
چکیده مقاله:
بیابان زایی پس از دو چالش تغییر اقلیم و کمبود آب شیرین سومین چالش مهم جهانی در قرن بیست و یکم به شمار میرود. این پدیده حاصل فرایندهایی است که دو عامل تغییرات اقلیمی و رفتار زیست محیطی انسان در زمره ی مهم ترین آ نها محسوب می شود. بنابراین، شناخت و ارزیابی روند بیابان زایی در مدیریت بهینه ی منطق های ضرورتی اجتناب ناپذیر است. بر این اساس، هدف از این پژوهش ارزیابی تغییرات بیابان زایی در استان قم با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست، سنجنده های ۱ TM ۵ و ۲LDCM ۸ در دوره ی آماری (۱۹۸۴ - ۲۰۱۳) و با تا کید بر فراسنج اقلیمی بارش است. شاخص های مورد استفاده در این پژوهش را نیز شاخص پوشش گیاهی (۳ NDVI) و شاخص شوری خاک (s۱,s۲,s۳) تشکیل می دهند. کاربرهای اراضی نیز بر اساس روش طبقه بندی نظارت شده Fuzzy ARTMAP شناسایی و تغییرات کاربری اراضی در بازه ی زمانی (۱۹۸۴ - ۲۰۱۳) بر اساس مدل شبکه ی عصبی مصنوعی (۴MLP) در محیط نرم افزار TERRSET ارزیابی گردید. برای بررسی تاثیر بارش بر بیابان زایی از داده های پایگاه بارش جهانی (۵GPCC) استفاده و با آزمون منکندال به واکاوی مکانی و زمانی بارش و تحلیل روند سالانه ی این نهاده ی مهم اقلیمی مبادرت ورزیده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که اراضی شور و بیابانی نسبت به سال نخست مطالعه ۱۵ % افزایش و پوشش گیاهی ۵% کاهش داشته است. بیشینه افزایش اراضی شور در بخش غربی استان قم مشاهده می شود که جایگزین پوشش گیاهی شده است. میزان افزایش اراضی شور و بیابانی در دوره ی مورد مطالعه حدود ۱۷۵۱ کیلومتر مربع است. بررسی تغییرات کاربری اراضی نیز آشکار ساخت که اراضی شور و شهری رو به افزایش و پوشش گیاهی، دریاچ هی حوض سلطان، دریاچه ی نمک و سایر (اراضی بایر) رو به کاهش است. تحلیل روند مکانی و زمانی بارش سالانه نیز حکایت از روند کاهشی در سطح اطمینان ۹۵ % دارد. نتایج پژوهش حاضر بستری مناسب را برای شناخت و مقابله ی شایسته با پدیده ی بیابان زایی در منطقه ی مورد مطالعه ارائه می دهد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
امیرحسین حلبیان
دانشیار دانشگاه پیام نور
زهره جمشیدیان
جغرافیا، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :