تاثیرپذیری مضامین اخلاقی اشعار جامی از نهج البلاغه براساس بینامتنیت ژرار ژنت

بینامتنیت از مباحث جدید ادبی است که به بررسی روابط بین دو متن می پردازد. بر اساس نظریه ژرارژنت، هیچ متنی مستقل از متون دیگر نیست و خودآگاه یا ناخودآگاه برآمده از متن های پیشین است. بهره مندی از مفاهیم و آموزه های اخلاقی منابع اصیل اسلامی از دیرباز در بین شاعران و نویسندگان فارسی زبان برای اعتبار و غنای سخن خویش مرسوم بوده است. هدف این جستار بررسی و تحلیل روابط بینامتنی مضامین اخلاقی اشعار جامی و نهج البلاغه و بیان شیوه تاثیرپذیری آن هاست. روش پژوهش بیان این رابطه، مبتنی بر نظریه بینامتنیت ژرار ژنت در سه قالب صریح، غیرصریح و ضمنی با روش تحلیلی- توصیفی و بیان نوع تاثیرپذیری بر اساس شیوه های گزاره ای، الهامی و گزارشی است؛ که با انواع بینامتنیت ژنت همپوشانی دارند. حاصل پژوهش نشان داد که شواهد مشترک از قطعیت بینامتنیت در دو زبان متفاوت، در دو موضع گوناگون و آگاهانه بودن تاثیرپذیری از نهج البلاغه حکایت می کند. هدف مولف از برقراری رابطه آگاهانه با نهج البلاغه، رواج اخلاق حمیده، بیداری جامعه، ترویج آموزه های اخلاقی این کتاب  و اعتباربخشی به کلام خود در بهره مندی از این منبع اصیل اسلامی است.

کلیدواژه ها:

بینامتنیت ، اشعار جامی ، نهج البلاغه ، ژرار ژنت