بررسی عناصر و مفاهیم هویت ساز در معماری خانه های بومی منطقه شمال ایران ( نمونه موردی:خانه کلبادی ها ساری)

بحران هویت یکی از مهم ترین مسائل امروز جامعه جهانی است. رنگ باختن مفهوم هویت، درحوزه های مختلف اجتماعی فرهنگی جامعه ی امروزمشهود است. به تبع آن این ضعف درحوزه معماری نیز به وفور دیده میشود ؛ همچنان که همسو با این نظریه،صاحب نظران معماری معتقدند، بحران هویت، معماری معاصر ایران را در برگرفته و تلاش های فراوانی جهت یافتن راه های خروج از این بحران صورت گرفته است. یکی از مهم ترین راهکارهای خروج از بحران، باز شناخت مولفه های هویت بخش معماری ایرانی می باشد از این رو شناخت مفاهیم و عناصرهویت ساز در معماری خطه شمالی کشور نقشی بسیار مهم و کلیدی را در روند ساخت مسکن با هویت و پاسخگو به نیازهای فرهنگی و اجتماعی ساکنان جامعه امروزی این مناطق ایفا خواهد کرد. در این راستا تحقیق پیش رو به روش کیفی و مروری، با استفاده از منابع کتابخانه ای و میدانی به شیوه توصیفی-تحلیلی به بررسی و معرفی مفاهیم شاخص هایی ازهویت معماری و شهرسازی ایران و نمود آن در خانه های سنتی ناحیه شمالی ایران به عنوان نمونه، خانه کلبادی های شهرستان ساری ، پرداخته است. یافته های تحقیق نشان داد که عناصر هویت سازخانه کلبادی ها شامل: ورودی، هشتی، شاه نشین، تالار، ایوان، حیاط ، دالان رابط، سقف شیبدار، سردابه و حمام. مفاهیم و اصول فکری تاثیرگذار بر شکل گیری مسکن در ناحیه شمالی ایران عبارت اند از: برون گرایی، ارتباط معماری با طبیعت، به کارگیری اصول هندسی در شکل گیری فضاها و تصاویر بصری در کالبد، توجه به رعایت سلسله مراتب و ارزش گذاری فضاها در پلان، انعطا ف پذیر بودن فضاها، تناسب و تعادل در ارتباط معماری با عناصر طبیعی و همساز بودن با بوم و اقلیم منطقه، از جمله مواردی بودند که به عنوان مفاهیم قطعی و شفاف در شکل گیری معماری خانه های شهر ساری مشاهده شد.

کلیدواژه ها:

عناصر هویت ساز ، مفاهیم هویت ساز ، خانه کلبادی ها ، خانه های بومی شمال ایران