ساختار عاملی، روایی و پایایی ابزار سنجش هویت مکانی (مقایسه تحلیل عامل تاییدی مرتبه اول و دوم)

در بحث از مفهوم هویت مکانی، بعنوان معرف جنبه هایی از هویت فرد که به محیط کالبدی زندگی روزمرهاش مربوط می شود، توجه به مقیاس محیط از موضوعات مهم است. مطالعه حاضر، با هدف اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه هویت مکانی جهت استفاده در تحقیقات آتی انجام شد. با انتخاب جامعه ای آماری متشکل از ۳۱۲ نفر از ساکنان مجتمع های مسکونی با پایگاه اجتماعی-اقتصادی متوسط، این مطالعه به تبیین ابعاد موثر در شکل گیری هویت مکانی، با استفاده از تحلیل عامل تاییدی مرتبه اول و دوم می پردازد. پس از کنترل پایایی ترکیبی، روایی سازه و کفایت شاخص های برازش، مقایسه نتایج تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم نشان می دهد، هویت مکانی را می توان بعنوان سازه ای دو سطحی دانست که در آن، همبستگی بین سازه های سطح اول (ابعاد شناختی، عاطفی، ارزیابانه و رفتاری) بازتابی از وجود یک سازه کلی تر در سطح ثانویه است. با توجه به میزان تاثیر ابعاد در الگوی نهایی، در گونه مسکن مورد مطالعه، دو بعد اساسی موثر بر هویت مکانی ساکنان را باید در نظر داشت: اول، بعد ارزیابانه که به شیوه تعاملات ساکنان با محیط، از طریق احساس مالکیت افراد نسبت به محیط، دلالت دارد و دوم، بعد رفتاری که بر اهمیت قابلیت های محیط در بروز تعاملات اجتماعی ساکنان اشاره می کند. با توجه به ویژگی های مناسب روانسنجی، این ابزار می تواند در مطالعات بعدی به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

هویت مکانی ، روایی و پایایی ، تحلیل عاملی مرتبه اول ، تحلیل عاملی مرتبه دوم ، مجتمعهای مسکونی.