نقش حکمروایی روستایی در مدیریت سیل (مطالعه موردی: شهرستان درگز)

طرح مسئله: براساس قوانین شوراها و دهیاری های کشور ایران؛ مدیریت روستاها در اختیار شوراها و دهیاری-هاست. بررسی اختیارات قانونی مدیریت محلی بیانگر آن است که مدیریت بلایای طبیعی هم در حیطه ی وظایف شوراها و دهیاری ها است. با توجه به استقرار بیش از ۳۷ هزار دهیاری در روستاهای کشور، حدود ۹۵ درصد جمعیت روستایی تحت پوشش خدمات این نهاد قرار دارند که می توانند به عنوان گسترده ترین شبکه مدیریت محلی، نقش موثری در مدیریت بحران نواحی روستایی پراکنده در سطح کشور ایفا نماید. هدف: از آنجا که سیل یکی از سه بلایای طبیعی در ایران و مخاطره اصلی در شهرستان درگز است، مطالعه حاضر به نقش حکمروایی روستایی (دهیار و اعضای شورای اسلامی) در مدیریت سیل نواحی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی و رویکرد پژوهش، کمی کیفی است. جامعه آماری ۲۵ نفر دهیار و شورای اسلامی در ۹ روستای در معرض سیل در شهرستان درگز است. گردآوری اطلاعات به کمک پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت و در آن وضعیت موجود و اقدامات انجام شده توسط مدیریت محلی در زمینه کاهش خطر سیل کمی در مقیاس اسمی دو مقوله ای کمی و به کمک آزمون Binomial مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: بر اساس یافته های تحقیق در ۹ روستای مورد بررسی طی ده سال اخیر ۴۹۸ مرتبه مخاطره سیل به وقوع پیوسته است. طی ده سال اخیر ۲۴۲ خانوار آسیب دیده و ۱۵۱ مسکن تخریب شده و ۲۵۷ راس دام تلف گردیده است. همچنین سه نفر در سیل طی ده سال اخیر چان خود را از دست داده اند. مدیریت محلی در زمینه احداث دیوار ساحلی برای مهار سیل و جلوگیری از ورود به داخل روستا و برگزاری دوره آموزشی برای مردم در ارتباط با مخاطره سیل و چگونگی آمادگی در برابر آن فعالیت چندانی نداشته اند.

کلیدواژه ها:

سیل ، حکمروایی روستایی ، شهرستان درگز ، مدیریت بحران