دما- فشارسنجی و شیمی کانی های گارنت و پیروکسن کانسار اسکارن عشوند نهاوند، غرب ایران

کانسار اسکارنی عشوند نهاوند در ۱۰ کیلومتری شرق شهر نهاوند و در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان واقع است. گارنت با ترکیب گراسولار-آندرادیت فراوانترین کانی پهنه اسکارنی است که ترکیب آنها در گسترهAdr(%۴۵.۹ – ۶۷.۲) Gro(%۳۱.۸ – ۵۰.۱) Sps(%۰.۳ – ۱.۸) Prp(%۰.۶ – ۲.۵) قرار دارد. داده های بلورشیمی نشان دهنده کاهش مقدار آندرادیت و افزایش کانی های گروه پیرالسپیت از مرکز به سمت لبه بلورهای گارنت است. افزون بر این، افزایش جانشینی Al با Fe+۳ از مرکز به سمت لبه بلورهای گارنت نشانگر افزایش مقدار گریزندگی اکسیژن طی رشد بلورهای گارنت است. پیروکسن دومین کانی فراوان پهنه اسکارنی است و ترکیب همگن تری نسبت به گارنت از خود نشان می دهد. ترکیب عمده پیروکسن های این کانسار را گستره هدنبرژیت تا دیوپسید با ترکیب Fs(%۳۰.۶ – ۴۱.۲) En(%۹.۵ – ۲۶.۶) Wo(%۴۲.۸ – ۴۹.۳) تشکیل می دهند که دارای نرخ متوسطی از نسبت Fe/(Fe+Mg) در گستره ۵۳/۰ تا ۸۱/۰ هستند. بررسی های دما - فشارسنجی نشانگر تشکیل بخش پیشرونده اسکارن در فشار ۱ تا ۲ کیلوبار و دمای بیشینه حدود ۶۰۰ درجه سانتی گراد، XCO۲ کمتر از ۲/۰، عمق تشکیل حدود ۵ کیلومتری و گریزندگی اکسیژن ۱۶- تا ۲۷- است. نتایج تجزیه نقطه ای گارنت ها و پیروکسن های پهنه اسکارنی گویای قرارگیری ترکیب آنها در گستره اسکارن های نوع آهن، طلا و مس است.

کلیدواژه ها:

crystal chemistry ، EPMA ، thermobarometry ، Oshvand skarn ، west of Iran ، بلورشیمی ، تجزیه نقطه ای ، دما فشارسنجی ، اسکارن عشوند ، غرب ایران.