اثر قارچ اندوفیت سیرندیپیتا ایندیکا بر خصوصیات رشدی و تغذیه گیاه کینوا تحت تنش شوری

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه زیست شناسی خاک، دوره: 10، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_SBJ-10-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 247
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سجاد علیار

دانشجوی کارشناسی ارشد بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

ناصر علی اصغرزاد

استاد بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

عادل دباغ محمدی نسب

استاد گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

شاهین اوستان

استاد شیمی خاک گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

گیاه کینوا (Chenopodium quinoa Willd.) یک گیاه شبه غله پر محصول از تیره چغندریان بوده و در برابر تنش شوری، تحمل خوبی از خود نشان می­دهد.  این گیاه به دلیل قرار گرفتن در تیره چغندریان، قادر به همزیستی میکوریزی نبوده ولی گزارش ها نشان می­دهند که قارچ اندوفیت Serendipita indica  می­تواند وارد ریشه این گیاه شده و احتمالا قادر است مقاومت آن را در برابر تنش شوری افزایش دهد. این پژوهش به صورت گلدانی آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار در خاک لوم شنی استریل انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو سطح قارچ Serendipita indica (تلقیح و عدم تلقیح) و شوری حاصل از نمک کلرید سدیم شامل سطوح ۱/۴۷(هدایت الکتریکی اولیه خاک)، ۵، ۱۰، ۲۰ و ۳۰ دسی زیمنس بر متر) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر متقابل تنش شوری و تلقیح قارچ به غیراز غلظت عناصر نیتروژن و فسفر در بخش ریشه در سایر صفات مورد مطالعه هم در بخش هوایی و هم ریشه معنی دار (P< ۰.۰۵) بود. همچنین با افزایش سطح تنش ، غلظت عناصر شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم، صفات رشدی و درصد کلنیزاسیون، در گیاه کینوا به طور معنی داری (P< ۰.۰۵) کاهش یافت. قارچ S. indica توانست وزن خشک ریشه را در شوری های شاهد، ۵ و ۱۰ دسی­زیمنس­ بر متر به ترتیب (۲۳/۴۵،  ۲۵/۶۶ و ۲۵/۵۷ درصد) نسبت به تیمار عدم تلقیح افزایش دهد؛ اما وزن خشک بخش هوایی را تنها در شوری شاهد به میزان ۹ درصد نسبت به تیمار بدون قارچ افزایش داد . مایه زنی قارچ S. indica توانست غلظت سدیم ریشه را در شوری های ۱۰، ۲۰ و ۳۰ دسی زیمنس بر متر به ترتیب ۳۰/۴۹، ۶۶/۷۸ و ۴۳/۵۵ درصد نسبت به تیمار عدم تلقیح کاهش دهد. در بخش هوایی نیز غلظت سدیم را در همان سطوح شوری به ترتیب ۲۰/۹۶، ۱۳/۲۸ و ۱۰/۲۴ درصد نسبت به تیمار بدون قارچ کاهش داد. . با توجه به نتایج، قارچ S. indica توانست غلظت عناصر نیتروژن و پتاسیم بخش هوایی را در دو سطح شوری ۲۰ و ۳۰ دسی زیمنس بر متر نسبت به تیمار بدون قارچ به طور معنی داری افزایش دهد.

کلیدواژه ها

خصوصیات رشدی, عناصر غذایی, قارچ S. indica, کلنیزاسیون ریشه, شاخص کلروفیل

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.