ارزیابی صفات مورفوفیزیولوژیک و ارتباط آن ها با تحمل به تنش خشکی در گندم نان (.Triticum aestivum L)

تنش خشکی یکی از مهم ترین تنش های غیرزیستی موثر در رشد گندم است. هدف از مطالعه ی حاضر ارزیابی صفاتمورفوفیزیولوژیک در دو شرایط تنش و غیرتنش و استفاده از روش های چندمتغیره برای استفاده همزمان از صفات ثانویهتاثیرگذار بر تحمل به خشکی بود. این آزمایش روی ۴۵ ژنوتیپ گندم در دو شرایط تنش آبیاری و بدون تنش در طول فصلرشد ۹۶-۱۳۹۵ در کرمان، انجام شد. تجزیه واریانس داده ها نشان داد بین ژنوتیپ ها از نظر تمامی صفات تفاوت معنی داری وجود دارد. عملکرد دانه با تمامی صفات به جز ارتفاع، طول پدانکل، طول ریشک و کلروفیل a همبستگی معنی داری داشت.تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد سه مولفه اول روی هم رفته ۶۸ درصد از تغییرات داده های مورد بررسی را توجیه کردند.با توجه به نتایج حاصل از ضرایب عاملی و همبستگی، صفات کلروفیل b ، کلروفیل کل، کاروتنوئید، هدایت روزنه ای، عملکردبیولوژیک، کارایی مصرف نور و فتوسنتز خالص مهم ترین صفات تاثیرگذار هستند و می توانند ابزار غربالگری امیدوارکننده ایبرای برنامه های اصلاح نباتات در شرایط تنش رطوبتی باشند. انتخاب بر اساس این خصوصیات ثانویه به دلیل همبستگیبالای این صفات با عملکرد، می تواند امکان افزایش بهره وری برای عملکرد دانه را در شرایط تنش خشکی فراهم کند.

کلیدواژه ها:

تجزیه به مولفه ، صفات ثانویه ، همبستگی