ضرورت توجه به رشد هوشمند شهری از دیدگاه معماری و شهرسازی

گسترش افقی شهر پدیده ای است که در نیم قرن اخیر نه تنها در کشورهای توسعه یافته بلکه در کشورهای در حال توسعه نیز اتفاق افتاده است. این پدیده، گسترش فضایی بی رویه ی شهر به سمت نواحی حاشیه ای و بیرونی و به صورت توسعه کم تراکم و منفک است. امروزه با پیشرفت انسان در زمینه های علم و تکنولوژی های جدید اثر خود را در همه زمینه های زندگی انسان بر جای گذاشته اند. از طرفی به دلیل کمبود منابع و انرژی های مورد نیاز لزوم استفاده بهینه از منابع طبیعی لازم می باشد. معماری هوشمند با مدیریت استفاده بهینه از منابع و تنظیم شرایط محیط زندگی، آسایش محیطی را برای انسان به وجود می آورد. خانه های هوشمند با توجه به نیاز های افراد قابل تنظیم هستند و وظایفی که بر دوش اهالی خانه است را کم می کنند. امکانات زیاد خانه های هوشمند اشتیاق افراد را به استفاده از آن ها بیشتر می کند. شاید یکی از مهم ترین مزیت های خانه های هوشمند امکان پذیر شدن گردآوری اطلاعات و پردازش آن ها به منظور مدیریت هر چه بیشتر انرژی و مصرف آن است. به دنبال مسائل زیست محیطی، مبحث توسعه پایدار در سال ۱۹۸۷ از طریق گزارش براندلند مطرح گردید. در همین زمینه، نظریه پردازان برنامه ریزی شهری مقوله شهر پایدار و در قالب آن رشد هوشمند را در دستور کار قرار دادند. مفهوم رشد هوشمند شهری راهکاری است در برابر گسترش افقی یا رشد اسپرالگونه شهر که در نیم قرن اخیر الگوی رشد جهانی شهرها بوده است. رشد هوشمند در مخالفت با گسترش افقی در بخش مرکزی شهر بر عواملی مانند باززندهسازی محلات، توسعه درونی، کاهش فواصل بین محل کار و زندگی، کاهش آلودگیهای زیستمحیطی، افزایش کاربرد حمل و نقل عمومی، و حداکثر دسترسی به خدمات شهری و ... تاکید میکند. در حال حاضر، منطقه ۶ تهران، بهعنوان بخش مرکزی شهر، با چالشهای آلودگی زیستمحیطی، کمرنگشدن هویت محلهای، افت جمعیت ساکن، و... روبهروست.

کلیدواژه ها:

رشد هوشمند شهری ، معماری ، شهرسازی