ریخت شناسی و بیماری زایی Uromyces viciae – fabae عامل زنگ باقلا

در این تحقیق دامنه میزبانی و ریخت شناسی اسپورهایUromyces viciae-fabae   عامل زنگ باقلا مورد بررسی قرار گرفت. جدایه مورد بررسی روی سه رقم باقلا شامل برکت، سرازیری و شاخ بزی و چهار رقم نخودفرنگی شامل Dorango, Mr.Big, Agro, Utrilo مایه زنی گردید و ۱۲ روز بعد از مایه زنی از لحاظ تیپ آلودگی (IT) ، شدت آلودگی(DS)  و دوره نهان (LP) ارزیابی شد. در بررسی میزبانی دیده شد که این جدایه توانایی آلوده کردن سه رقم باقلا و چهار رقم نخود فرنگی را دارد. مایه زنی این جدایه روی رقم های مختلف عدس، ماش و خلر با سه روش مالشی، گرد پاشی و مه پاشی منجر به ایجاد علامتی نگردید. بررسی ریخت شناسی اسپورها به وسیله میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی نشان داد که یوریدینیوسپورها دارای زوائد خار مانند بوده و تلیوسپورهای این زنگ صاف و فاقد هر گونه زائده هستند. مقایسه یوریدینیوسپورهای این زنگ جدا شده از باقلا، نخودفرنگی و نمونه هرباریومی از روی عدس اختلاف معنی داری از نظر طول، عرض و تعداد سوراخ های جوانه زنی و محل قرار گرفتن این سوراخ ها نداشتند. تلیوسپورهای جدا شده از باقلا و نخود فرنگی با یکدیگر مشابه بوده ولی تلیوسپورهای جدا شده از باقلا از نظر طول تلیوسپور، پاپیل انتهایی و طول پایه با تلیوسپورهای نمونه زنگ عدس اختلاف معنی داری داشتند. بازیدیوسپورهای این زنگ پس از جوانه زنی تلیوسپور روی استریگما تشکیل می شوند و معمولا هر تلیوسپور چهار بازیدیوسپور ایجاد می کند. به نظر می رسد این جدایه فرم ویژه Uromyces viciae-fabae f.sp. viciae-fabae باشد.

کلیدواژه ها:

زنگ ، باقلا ، نخود فرنگی ، تلیوسپور ، یوریدینیوسپور ، بازیدیوسپور ، استریگما