واکاوی نقش تزیینات در ارتقای کیفیت فضای هشتی در ورودی خانه های سنتی ایران در زمان قاجا ر (نمونه موردی خانه عامری ها و خانه بروجردی های کاشان )

تزیین در زبان فارسی معادل آراستن به معنی زینت دادن با افزایش در مقابل پیراستن آمده است. زیبایی همواره یکی از مهمترین ابعاد هنر و معماری در طول تاریخ و تزیین حقیقی نیز به عنوان یکی از روشهای خلق زیبایی مطرح بوده است. هشتی ازمصدر هشتن به معنی گذاردن است. هشتی اولین فضایی در خانه ایرانی است که فرد بدان وارد می شود و می تواند استراحت کند. هشتی به مثابه فضای ورودی خانه ها، طراحی و تزیین و توسط یک در به لبه راه متصل می شد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش های کتابخانه ای و توصیفی – تحلیلی (تحلیل محتوا متن) که در این روش داده ها ماهیت کیفی دارند لذا در بخش یافته ها و اهداف یافته های پژوهش از این روش استفاده شد ه است. معماری ایرانی، معماری رفتارگراست و رفتار، شکل هندسی فضاها و عملکرد صورت گرفته در فضاهای مربوط به آن می باشد. به این فضاها کالبد مناسب بر اساس عوامل مختلف اعمال می شود. عنصر هشتی با این که نقش عمده ای در انتقالات دارد، علاوه بر فضای انتقال، فضای مسیر نیز محسوب می شود. گاهی اوقات هشتی می تواند به عنوان مفصل مکان نیز مطرح می شود. خانه بلافصل ترین فضای مرتبط با آدمی است. به طور روزمره از او تاثیر می گیرد و بر او تاثیر می گذارد. خانه تنها مکانی است که اولین تجربه های بی واسطه با فضا در انزوا و جمع در آن صورت می گیرد. در این نوشتار سعی شد تا به این پرسش که تزیینات چه نقشی در کیفیت بخشی به فضای هشتی ایفا می نماید، پاسخ داده شود و در این راستا با بررسی تزیینات هشتی در معماری گذشته، میتوان به نقش پراهمیت تزیینات در این فضا پی برد. در ادامه با ارائه دو نمونه موردی و مقایسه آنها رابطه تزیینات و کیفیت آنها مورد بررسی قرار گرفته.

کلیدواژه ها:

ورودی ، تزیینات ، خانه های ایرانی ، دوران قاجاریه ، هشت