ارزیابی نقش آب در معماری مسجد-مدرسه (نمونه موردی: مسجد- مدرسه عمادالدوله کرمانشاه)

آب در ایران پیش از اسلام از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و به عنوان یکی از عناصر طبیعی، تاثیر زیادی در شکل گیری فضاهای معماری داشته است. ارتباط انسان با این عنصر حیات بخش در دوره های مختلف حفظ شده و معانی مختلف به خود گرفته است. آب همواره با جلوه های مختلف، علاوه بر گرایش انسان به زیبایی شناسی، با ویژگی های والای معنوی و روحانی انسان همراه بوده است. ترکیب آگاهانه مسجد و مدرسه، نشانه ای از نبوغ ایرانیان بوده و با استفاده از عناصری مانند آب، علاوه بر زیبای، توانسته در قالب معانی مختلف در فرهنگ مسلمانان جایی در خور پیدا کند. قرارگیری آب (حوض) در مرکز بناهای ایرانی اسلامی و محوریت آن در فضای باز بنا، اشاره بر اهمیت و مرکزیت آب در هستی دارد. در بررسی های میدانی از مسجد- مدرسه عمادالدوله کرمانشاه نشانه های اهمیت آب در معماری این فضا بیشتر از پیش مشاهده گردید. نتایج حاصل از پژوهش حاضر، نشان از توجه ژرف پیشینیان به موضوع آب و تاثیر آن در کالبد و فضای معماری مسجد و مدرسه داشته است.

کلیدواژه ها:

معماری ، آب ، حوض ، مسجد- مدرسه