نقش حسو (غذایی ایرانی ) در درمان بیماریهای تنفسی

بیان مساله : محدودیت کالری جهت پیشگیری و درمان اختلالات متابولیک ، کمردرد، آلزایمر، تغییرات ساختاری و عملکردی سلولهای پوششی ریه ناشی از افزایش سن و بیماران آستماتیک چاق مورد توجه قرار گرفته است . یکی از تدابیر درمانی در بیماریهای تنفسی از دیدگاه طب ایرانی تقلیل کیفیت و مقدار غذا به کمک انواع حسو می باشد که بدلیل پخت آسان و سریع پایه غذایی مهمی جهت کمک در پیشگیری و درمان انواع بیماری ها است . هدف از این مطالعه شناخت نقش حسو و معرفی انواع آن در درمان بیماری های مختلف ریوی از منظر طب ایرانی است .روش ها: در این مطالعه مروری توصیفی با استفاده از نرم افزار کتابخانه جامع سنتی و اسلامی طب نور و جستجوی کلیدواژهحسو، حسو، حساء، یحسی ، حریره در متون اصلی طب ایرانی ، از قرن دوم تا قرن چهاردهم ، تعریف ، اجزا، روش تهیه و خواص درمانی مربوط به آن بخصوص در پیشگیری و درمان بیماری های ریوی جمع آوری شد. سپس داده ها با رعایت اصل امانت داری مورد بررسی و تجزیه و تحل یل و طبقه بندی قرار گرفتند. اطلاعات نوین از طریق بانک های اطلاعاتی مانند Google Scholar، Pubmed و SID استخراج شد.یافته ها:حسو (hasovv) که جمع آن احساء است لغتی عربی می باشد که در زبان فارسی با اسامی حریره، آش اماج، اتاله و لیتی آورده شده است . حسو به معنای هر خوراکی رقیق آشامیدنی و شورباهایی است که از سبوس با شکر و روغن بادام و یا نشاسته ... تهیه می شود. حسو در حقیقت یک روش طبخ می باشد که ماده غذایی یا دارویی در ظرفی حاوی آب، شیر و یا عرقیات دارویی همچون عرق بیدمشک چنان حرارت بیند که غلظت آن در حد متوسط شود. در صورتی که حسو قبل از اسم ماده دیگر آورده شود مانند حسو بیض که نیمبرشت ، هم نامیده شده به این معنا است که این ماده غذایی مانند تخم مرغ چنان در آب حرارت بگیرد که زرده آن دارای قوامی متوسط میان سفتی و لطافت شود که در این حالت دارای هضمی سریع و آسان برای بدن است . حسو دارای انواع مختلف غلیظ ، رقیق ، حسوی دارای مزاج گرم و حسوی دارای مزاج سرد بوده و جایگاه مهمی به عنوان یک پایه دارویی برای پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری های بدن از جمله اختلالات ریوی می باشد. انواع حسو در درمان بیماریهای ریه از جمله انواع سرفه ، گرفتگی صدا و خشونت ریه ، تب ها، ذات الجنب ، ذات الریه ، قروح ریه ، سل و درمان لاغری و ضعف ریه بکار می رفته است . البته مصرف حسوی سرد مانند حسو شعیر (آش جو) دارای محدودیت مصرف در ضعف قوه نگهدارنده معده، اسهال معدی ، حموضت معده، یبوست شدید، تورم صورت و دست و پاها و حسوی گرم مانند حسو حاوی مغز چلغوز در موارد تب ، عطش و ادرار سرخ رنگ منع مصرف دارد.نتیجه گیری : پژوهش های محدودی در مورد تاثیر محدودیت کالری در کنترل اختلالات مختلف بدن صورت گرفته ولی در مورد خواص درمانی انواع حسوها و حریره ها اشاره نشده و بررسی جامع در این موضوع می تواند در ارتقای سطح سلامتی و تسریع روند درمانی کمک نماید.

کلیدواژه ها:

طب ایرانی ، ریه ، محدودیت کالری