بررسی نقش مشارکت مردمی در طرح های مدیریت پسماند روستایی

گسترش الگوی مصرف شهری و هجوم بعضی منابع آلاینده به حریم روستاها و تغییر الگوی مصرف روستائیان، زمینه های آلودگی محیط زیست در روستاهای کشور را فراهم کرده است. در حال حاضر در زمینه زباله های روستایی، مدیریت منسجمی وجود ندارد و این زباله ها که زمانی ترکیبات آن ها به طور عمده طبیعی بود و به سرعت تجزیه و جذب محیط می شد، تبدیل به زباله های غیرقابل تجزیه با دوره ماندگاری طولانی شده است. همچنین این زباله ها برای مدت زمانی نسبتا طولانی در محیط روستا باقی مانده و چهره ای نامناسب به روستاها داده و انواع آلودگی ها ازجمله هوا، آب، خاک را به دنبال دارد. از این رو جهت ایجاد توسعه پایدار روستایی، طرح های مدیریت پسماند باید از پائین به بالا و با مشارکت فعال مردم انجام گیرند تا قابلیت اجرائی داشته باشند؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش مشارکت مردمی در طرح های مدیریت پسماند روستایی می باشد. در راستای دستیابی به این هدف، سوال پژوهش این است که از طریق چه راهکارهایی می توان با تکیه بر مشارکت مردمی، معضل پسماندهای روستایی را حل نمود. روش تحقیق نیز با توجه به هدف و ماهیت پژوهش، توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی می باشد. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که از طریق سیاست های تشویقی و انگیزشی و با مشارکت مردمی می توان از تهدید موجود، یک فرصت اقتصادی و زیست محیطی ساخت. در همین راستا، آموزش، الگوسازی، فرهنگ سازی و آگاهی بخشی در ارتقای مشارکت مردمی جهت اجرای طرح های مدیریت پسماند روستایی بسیار تاثیرگذار خواهد بود. همچنین شهر و روستا در ارتباط با هم و به مثابه اجزاء و عناصر به هم پیوسته یک نظام دیده می شوند؛ بنابراین باید اذعان داشت که حل معضل پسماندهای روستایی نه تنها بر کیفیت روستاها بلکه بر کیفیت محیط شهرهای اطراف نیز تاثیر متقابلی خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

روستا ، پسماند ، مدیریت پسماند ، مشارکت مردمی ، توسعه پایدار