تخصیص بهینه استانی بودجه نفتی بر پایه یک مدل کنترل بهینه تصادفی

این مطالعه فرآیند تخصیص بودجه به استان های کشور را از یک سو با تمرکز بر شاخص های عمده کلان استان ها و از طرفی با تمرکز بر نوسانات تصادفی قیمت نفت در چارچوب معادلات دیفرانسیل تصادفی و روش کنترل بهینه تصادفی طی دوره زمانی ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۳ مورد بررسی قرار می دهد. در این راستا، ضمن محاسبه سهم بهینه استان های کشور از کل بودجه با توجه به شاخص های عمده استانی مربوط به سال ۱۳۹۰، روند تصادفی قیمت نفت در فرآیند تخصیص بهینه بودجه مورد توجه قرار گرفته است. تحلیل پویای قیمت نفت طی سا های ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۳، گویای روندی پرنوسان و توام با پرش های قیمتی در برخی از دوره ها است. بر این اساس، مدل های متفاوتی از معادلات دیفرانسیل تصادفی و کنترل بهینه تصادفی برای مدل سازی قیمت نفت و تخصیص بودجه نفتی در سال های مختلف پیشنهاد شده است. نتایج حاصل از حل این مدل ها نشان می دهد که سهم بودجه نفتی استانی به پارامترهای تعیین کننده رفتار قیمت نفت بستگی دارد به  نحوی  که با افزایش میانگین رشد قیمت نفت، سهم بودجه استانی طی زمان افزایش می یابد. همچنین افزایش نوسانات قیمت نفت و افزایش سرعت برگشت به میانگین قیمت نفت سبب کاهش سهم بودجه نفتی استان ها طی زمان می شود. علاوه بر این، بر پایه نتایج حاصل از شبیه سازی مدل برای داده ها و اطلاعات استانی مربوط به سال ۱۳۹۰، مسیر بهینه پویای سهم بودجه نفتی استان های کشور تصادفی است و بر اساس نوسانات و رفتار سری زمانی قیمت نفت شکل می گیرد.

کلیدواژه ها:

بودجه ریزی بهینه استانی ، مدل کنترل بهینه تصادفی ، برنامه ریزی پویا ، معادله همیلتن- ژاکوبی- بلمن