تجزیه پایداری عملکرد دانه و ارزیابی برهمکنش ژنوتیپ در محیط برای ژنوتیپ های سورگوم دانه ای [Sorghum bicolor (L.) Moench]

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 162

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AGRO-23-3_001

تاریخ نمایه سازی: 3 اسفند 1400

چکیده مقاله:

برهمکنش ژنوتیپ در محیط باعث ایجاد پیچیدگی در پیشبینی عملکرد شده و در برنامههای بهزراعی و بهنژادی گیاهان زراعی یک چالش محسوب می شود. برای ارزیابی عملکرد و برهمکنش ژنوتیپ در محیط در ۱۸ رقم، لاین و هیبرید سورگوم دانهای داخلی و خارجی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در چهار مکان کرج، گرگان، بیرجند و اصفهان در دو سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب دادهها نشان داد که مکانها، ژنوتیپها و برهمکنش آنها از نظر عملکرد دانه دارای تفاوت معنیداری بودند. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که ژنوتیپ ۱۵ (High yield۷۰۰) با ۷۹۸۶ کیلوگرم در هکتار، دارای بیشترین عملکرد دانه و ژنوتیپهای ۱۷، ۶، ۱۶ و ۸ به ترتیب با ۶۸۹۴، ۶۱۷۲، ۵۹۶۰ و ۵۹۰۶ کیلوگرم در هکتار، در رتبههای بعدی قرار داشتند. ژنوتیپهای ۱۵ و ۱۷ دارای کمترین واریانس درون مکانی بودند و علاوه بر پایداری بالا، عملکرد مناسبی نیز داشتند. نتایج تجزیه واریانس به روش امی (AMMI) و برازش مولفههای اصلی به برهمکنش ژنوتیپ در محیط نشان داد که پنج مولفه اصلی اول در سطح یک درصد معنیدار بودند. این پنج مولفه در مجموع ۱/۹۴ درصد از تغییرات برهمکنش ژنوتیپ در محیط را توجیه نمودند. تجزیه خوشهای بر اساس اولین مولفه اصلی برهمکنش، چهار گروه ژنوتیپی را مشخص نمود. نتایج این آزمایش نشان داد که  ژنوتیپ های با عملکرد دانه بالا دارای پایداری عملکرد مناسبی نیز بودند. با توجه به نتایج مدل امی و پارامتر ارزش پایداری امی (ASV)، ژنوتیپهای ۱۷ (Drought tolerant) ، ۴ (Fast green۴۰۰)، ۶ (FGCSI۰۴)، ۱۵) High yield۷۰۰ ( و ۱۶ (Human۹۰۰) از نظر عملکرد دانه و پایداری عملکرد مناسب تشخیص داده شدند و ژنوتیپهای  ۱۵ ((High yield۷۰۰ و ۱۷ ((Drought tolerant در کلیه مکانها جزء برترین ژنوتیپ ها بوده و قدرت سازگاری عمومی بالایی با محیط های مورد مطالعه داشتند.

کلیدواژه ها:

AMMI stability value ، Cluster analysis ، Principle component analysis ، Adaptatability and Sorghum ، ارزش پایداری امی ، تجزیه به مولفه های اصلی ، تجزیه خوشه ای و سورگوم

نویسندگان

عظیم خزائی

Assistant Prof., Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran

مسعود ترابی

Assistant Prof., Agricultural and Natural Resources Research and Education center of Esfahan, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Esfahan, Iran

محمد تقی فیض بخش

Assistant Prof., Agricultural and Natural Resources Research and Education Center of Golestan, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran

علی آذری نصر آباد

Assistant Prof., Agricultural and Natural Resources Research and Education Center of Southern Khorasan, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Birjand, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Al-Naggar, A.M.M., R.M. Abd El-Salam, M.R. Asran and Y.S. Yaseen. ...
  • Basafa, M., M. Taheriand and A.R. Beheshti. ۲۰۱۴. Stability analysis ...
  • Crossa, J. ۱۹۹۰. Statistical analyses of multilocation trials.Adv. Agron. ۴۴: ...
  • Ebdon, J.S. and H.G. Gauch. ۲۰۰۲. Additive main effect and ...
  • Fallahi, H.A., J.A. Jafarabi and F. Sidi. ۲۰۰۱. Evaluation of ...
  • Farshadfar, E. ۲۰۰۸. Incorporation of AMMI stability value and grain ...
  • Farshadfar, E., and J. Sutka. ۲۰۰۶. Biplot analysis of genotype-environment ...
  • Gauch, H.G. ۱۹۸۸. Model selection and validation for yield trials ...
  • Gauch H.G. ۱۹۹۲. Statistical Analysis of Regional Yield Trials: AMMI ...
  • Hongyu, K., M. García-Peña, L.B.D. Araújo and S. Dias. ۲۰۱۴. ...
  • Jahromi, M.A., M. Khodarahmi, A.R. Mohammadi and A. Mohammadi. ۲۰۱۱. ...
  • Khazaei, A., M. Torabi, H. Mokhtarpour and A.R. Beheshti. ۲۰۱۹. ...
  • Khazaei, A., M.R. Shiri, M.Torabi, A. Ghasemi, A.R. Behesti and ...
  • Lin, C.S. and M.R. Binns. ۱۹۹۱. A method of analyzing ...
  • Mahdavi, A.M., N. Babaeian Jelodar, E. Farshadfar and N. Bagheri. ...
  • Moghaddam, M.J., M.E. Torbaghanb and A. Mirzaee. ۲۰۱۴. Analysis of ...
  • Najafian, G., A.K. Kaffashi and A. Jafar-Nezhad. ۲۰۱۰. Analysis of ...
  • Purchase, J.L., H. Hatting and C.S. Van Deventer. ۲۰۰۰. Genotype ...
  • Rodrigues, P.C., M. Malosetti, H.G. Gauch and F.A. van Eeuwijk. ...
  • Tohidi, B., G.H. Mohammadi Nejad, B. Nakhoda and H. Sabouri. ...
  • Yan, W. and L.A. Kang. ۲۰۰۳. GGE Bioplot Analysis: A ...
  • Al-Naggar, A. M. M., R. M. Abd El-Salam, M. R. ...
  • Basafa, M., M. Taheriand and A.R. Beheshti. ۲۰۱۴. Stability analysis ...
  • Albert, J.A. ۲۰۰۴. A comparison of statistical methods to describe ...
  • Crossa, J. ۱۹۹۰. Statistical analyses of multilocation trials.Advances in agronomy,۴۴,۵۵-۸۵ ...
  • Ebdon, J.S. and H.G. Gauch. ۲۰۰۲. Additive main effect and ...
  • Fallahi, H. A., J. A. Jafarabi and F. Sidi. ۲۰۰۱. ...
  • Farshadfar, E. ۲۰۰۸. Incorporation of AMMI stability value and grain ...
  • Farshadfar, E., and J. Sutka. ۲۰۰۶. Biplot analysis of genotype-environment ...
  • Hongyu, K., M. García-Peña, L. B. d. Araújo and S. ...
  • Jahromi, M.A., M. Khodarahmi, A.R. Mohammadi and A. Mohammadi. ۲۰۱۱. ...
  • Khazaei, A., M. Torabi, H. Mokhtarpour and A.R. Beheshti. ۲۰۱۹. ...
  • Khazaei, A., M.R. Shiri, M.Torabi, A.Ghasemi, A.R.Behesti and A. Azari ...
  • Lin, C. S., and M. R. Binns. ۱۹۹۱. A method ...
  • Moghaddam, M.J., M.E. Torbaghanb and A. Mirzaee. ۲۰۱۴. Analysis of ...
  • Najafian, G., A.K. Kaffashi and A. Jafar-Nezhad. ۲۰۱۰. Analysis of ...
  • Purchase, J.L. ۱۹۹۷. Parametric Analysis toDescribe Genotype × Environment Interaction ...
  • Rodrigues, P. C., M. Malosetti, H. G. Gauch and F. ...
  • Tohidi, B., G. H. Mohammadi Nejad, B. Nakhoda and h. ...
  • Yan, W. and L. A Kang. ۲۰۰۳. GGE Bioplot Analysis: ...
  • نمایش کامل مراجع