ارزیابی شناختی، مقابله هیجان مدار با تعارضات خانواده و سلامت کودک: بررسی نظریه شناختی استرس در کودکان دبستانی

هدف این مطالعه بررسی نقش ارزیابی شناختی کودک از تعارض میان والدین و مقابله هیجان مدار کودک با تعارضات خانواده در سلامت جسمی و روانی- اجتماعی کودک است. برای این منظور یک نمونه۴۱۳ نفری ازدانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر تهران (۲۲۰ دختر و۱۹۳ پسر) به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. کودکان به پرسشنامه ادراک کودکان از تعارض والدین و مقیاس ایمنی هیجانی در سیستم خانواده و مادران به پرسشنامه سلامت کودک- فرم ۲۸ سوالی والدین پاسخ دادند. این تحقیق یک پژوهش همبستگی بوده و از معادله رگرسیون برای تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها نشان دهنده رابطه معنادار ارزیابی شناختی کودک از تعارضات والدین با مقابله هیجان مدار کودک (به دو صورت مشغله ذهنی و کناره گیری) و همچنین رابطه معنادار این دو متغیر با سلامت جسمی و روانی- اجتماعی کودک است. همچنین نقش واسطه ای مقابله هیجان مدار کودک در رابطه ارزیابی شناختی منفی کودک از تعارضات والدین با هر دو سلامت جسمی و سلامت روانی- اجتماعی کودک تایید شد. نتایج این پژوهش در راستای توسعه نظریه شناختی استرس لازاروس (۱۹۹۱) مبنی بر پردازش شناختی استرس طی دو وهله اولیه و ثانویه در کودکان بحث پذیر و تفسیر شدنی است، با توجه به اینکه این تئوری به عنوان نظریه ای در بزرگسالی مطرح شده و در زمینه استرس کودکان کمتر مورد توجه و بررسی بوده است.

کلیدواژه ها:

استرس خانوادگی ، ارزیابی شناختی ، مقابله هیجان مدار ، سلامت جسمی ، سلامت روانی ، اجتماعی