نقش آموزش مهارت های ابراز وجود و حل مساله در پیشگیری و کاهش مصرف سیگار دانش آموزان شهر تهران

گسترش روزافزون مصرف سیگار در جامعه و به ویژه در نوجوانان، از جمله مسایل و مشکلات اساسی جامعه ماست. بر همین اساس، در این پژوهش سعی شد که تاثیر آموزش مهارت های ابزار وجود و حل مساله، در پیش گیری و کاهش مصرف سیگار مطالعه گردد. نمونه ی پژوهش حاضر، ۱۱۲ دانش آموز پایه ی اول مقطع متوسطه در منطقه ی ۱۰ آموزش و پرورش شهر تهران بود که در چهار گروه (دو گروه آزمایش و دو گروه گواه) قرار داشتند. شمار افراد گروه های آزمایش و گواه سیگاری، ۴۸ نفر (۲۴ نفر در هر گروه) و شمار افراد گروه های آزمایش و گواه غیر سیگاری ۶۴ نفر (۳۲ نفر در هر گروه) بود. در این پژوهش، پس از مصاحبه اولیه و شناسایی دانش آموزان سیگاری و غیر سیگاری، و میزان مصرف سیگار دانش آموزان سیگاری، در ۱۰ جلسه مهارت های ابزار وجود و حل مساله به دو گروه آزمایش آموزش داده شد، اما به دانش آموزان دو گروه گواه هیچ گونه آموزشی ارائه نشد و آن ها برنامه معمول خود را طی کردند. ۶ ماه پس از زمان آموزش، میزان مصرف سیگار و نیز نگرش دانش آموزان نسبت به سیگار و سیگار کشیدن ارزیابی شد. داده های جمع آوری شده با روش های تجزیه و تحلیل واریانس، آزمون های تعقیبی، آزمون t برای گروه های هم بسته و آزمون خی دو تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد که با اطمینان ۹۹ درصد آموزش مهارت های ابراز وجود و حل مساله درکاهش مصرف سیگار، و با اطمینان ۹۵ درصد آموزش این مهارت ها در پیش گیری از ابتلا به مصرف سیگار تاثیر دارد. هم چنین بر اساس نتایج به دست آمده، آموزش این مهارت ها تاثیری معنادار در ایجاد نگرش منفی نسبت به سیگار و سیگار کشیدن ندارد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان با آموزش مهارت های ابراز وجود و حل مساله به دانش آموزان، نسبت افراد سیگاری و میزان مصرف سیگار را کاهش داد.

کلیدواژه ها:

ابراز وجود ، حل مساله ، مهارت های رفتاری ، شناختی ، سیگار ، سوء مصرف مواد ، پیش گیری ، آموزش