مقدمه ای بر کاربرد نشانگرهای مولکولی، موقعیت مکانی ژن های کنترل کننده صفات کمی (QTL) و انتخاب نشانگر مناسب برای بهبود محصول

مطالعه ژنتیکی صفات کمی یکی از اهداف اصلی به نژادی گیاهی است که امروزه با استفاده از مکان یابی ژن های کنترل کننده صفات کمی انجام می شود. به نژادگران به کمک نشانگرها قادرند طی یک فصل رشد هزاران گیاه را غربالگری کنند و بهترین آنها را طی چند هفته برای برنامه های بعدی اصلاح انتخاب کنند. نشانگرهای مولکولی به دلیل خنثی بودن و نداشتن آثار مستقیم بر صفت و نیز به دلیل عدم تاثیر پذیری از عوامل محیطی، ابزارهای مناسبی برای مکان یابی ژن های مختلف و گزینش غیر مستقیم برای صفت هدف هستند. هدف از مکان یابی QTL ها، تعیین و تشخیص مکان هایی در ژنوم است که رابطه معنی دار با تغییرات فنوتیپی صفت کمی مورد مطالعه دارند و تحقق این امر پیش نیاز انتخاب به کمک نشانگر (MAS) برای صفت مورد گزینش است. با استفاده از نشانگرهای مولکولی، اصلاحگران می توانند روش های گزینش بر پایه فنوتیپ، که شامل گیاهان درحال رشد تا گیاهان بالغ است را کوتاه تر ساخته و خصوصیات فیزیکی آنها را به منظور آگاهی از ساختار بنیادین ژنتیکی آنها مورد بررسی دقیق قرار دهند. شناسایی QTLهای هم مکان میتواند باعث افزایش کارآیی انتخاب به کمک نشانگر و پیشبرد برنامه های اصلاحی شود.

کلیدواژه ها:

نشانگر ریزماهواره ، نقشه برداری ، تنوع ژنتیکی ، صفات کمی ، مکان یابی QTL